De Regionale Overleggen Acute Zorgketen kunnen een belangrijke rol spelen bij het oplossen van de problemen in de acute zorg. Dat vraagt wel om veranderingen in regelgeving.
Samenwerking
Nederland telt elf Regionale Overleggen Acute Zorgketen (ROAZ’en). Ze stimuleren de samenwerking tussen spoedzorgaanbieders. Een ROAZ-regio telt gemiddeld 1,5 miljoen inwoners. De regio’s zijn gevormd rondom elf traumacentra: acht umc’s plus de grote ziekenhuizen in Zwolle, Tilburg en Enschede. Aan dat regionaal overleg nemen professionals deel, zoals medisch managers van ambulancediensten, seh-artsen, seh-verpleegkundigen traumatologen, andere medisch specialisten en ook patiëntvertegenwoordigers.
Goede adviezen
De afgelopen jaren hebben de ROAZ’en uitstekende adviezen en projectverslagen uitgebracht over de beste acute zorg voor tal van typen spoedpatiënten. Zelden reageerden regionale bestuurders en zorgverzekeraars erop, laat staan dat ze de adviezen tot uitgangspunt van hun beleid maakten.
Positie ROAZ versterken
Om de adviezen grotere kans van opvolging te geven stel ik voor de positie van de ROAZ’en te versterken door andere regelgeving. Dat is om vier argumenten wenselijk: zie mijn eerdere blog.
Rol Zorgverzekeraar
Stel dat in een ROAZ-regio de kwaliteit van de acute zorg gedurende de nacht op de tocht staat, omdat er te weinig medische expertise beschikbaar is. Aanwezige en telefonisch bereikbare verpleegkundigen en artsen ervaren een zware werkdruk. In mijn voorstel zet de preferente zorgverzekeraar dit vraagstuk dan hoog op haar beleidsagenda. Zij komt niet met eigen voorstellen: de zorgverzekeraar vraagt advies aan het ROAZ.
Adviesaanvraag
In de adviesaanvraag hanteert de zorgverzekeraar een deadline, bijvoorbeeld over zes maanden. Heeft het ROAZ geen consensus bereikt, dan ontvangt de zorgverzekeraar een rapport met minderheids- en meerderheidsadviezen. In dat laatste geval beoordeelt zij de totstandkoming van het advies, doet een laatste verzoeningspoging en komt met een voorlopig eigen standpunt. Is er dan nog geen consensus, dan vindt opschaling plaats naar Zorginstituut Nederland dat over doorzettingsmacht beschikt.
Andere regelgeving
Om de beleidsvoorbereiding en -bepaling te realiseren, zijn twee veranderingen in de regelgeving nodig:
- VWS wijst een preferente zorgverzekeraar aan voor elke ROAZ-regio. Die is aanspreekpunt voor de acute zorgaanbieders aldaar. Andere zorgverzekeraars worden geacht hun preferente collega te volgen. Voor alle duidelijkheid: deze preferentie geldt niet voor andere ziekenhuisdiensten, zoals electieve ingrepen en chronische zorg.
- Zorginstituut Nederland krijgt doorzettingsmacht bij regionale verschillen van inzicht over het optimale aanbod van acute zorg. Dit is een laatste redmiddel: alleen als het ROAZ er niet uitkomt, treedt dit instituut op.
Oproep
Ik bepleit deze wijzigingen in de regelgeving om de volksgezondheid bij spoedeisende hulp te bevorderen, de toegang en kwaliteit van de acute zorg te borgen en de kosten voor acute zorg te beheersen. Indien alle partijen in een regio deze besluitvormingsprocedure vrijwillig accepteren, is dit model nu al mogelijk. Ik roep de MSB’s en ziekenhuisbestuurders, professionals, zorgverzekeraars en ROAZ’en op om er alvast mee aan de slag te gaan.
Dit bericht verscheen in gewijzigde vorm ook als blog in het blad Zorgvisie.