In de laatste maanden traden nieuwe ontwikkelingen in de ggz naar voren vanwege de corona crisis en vanwege ontwikkelingen die ook zonder de uitbraak relevant zijn. Guus Schrijvers benoemt deze hieronder.
Ontwikkelingen corona crisis
- het CBS meldt dat het aantal daklozen in Nederland is verdubbeld naar bijna 40.000. De opvang van hen staat onder druk vanwege de coronacrisis.
- Beperkt bezoek en sociaal contact tijdens de corona-uitbraak werken herstel in de ggz tegen.
- Bijna 65 procent van de mensen die al psychische klachten ervoeren vóór de uitbraak van het coronavirus, ziet de klachten toenemen.
- Forse daling van het aantal verwijzingen naar de ggz. De afname varieert van tussen de 25% oplopend tot zelfs 80% In de individueel gerichte klinische zorg is een daling in verwijzingen van gemiddeld zo’n 50%.
- Ggz-aanbieders ontslaan patiënten vervroegd van behandelafdelingen. De nazorg in de thuissituatie is in tijden van corona echter precair, zeggen professionals.
- Ggz-instellingen raakten bijna allemaal in de rode cijfers door de coronacrisis
Ontwikkelingen sinds maart 2020 zonder directe relatie met de corona crisis
- De samenwerking tussen de gemeenten en zorgverzekeraars groeit.
- Verschillende ggz-aanbieders geven aan dat ze meer patiënten binnenkrijgen met een forensische achtergrond vanwege de Wet Verplichte GGz.
- De Wet Verplichte ggz is op 1-1-2020 weliswaar in werking getreden en is enige voortgang geboekt maar de wet nog niet volledig geïmplementeerd, aldus de IGJ.
- Directeuren van GGz instellingen dreigen op te stappen vanwege de Wet Verplichte GGz.
- Huidige bekostiging staat samenwerking ggz en sociaal domein in de weg.
- Online-screening halveert wachtlijsten ggz.
- ZonMw start onderzoeksprogramma ggz, dat aansluit aan bij het Bestuurlijk akkoord ggz.
- De contractering tussen ggz-aanbieders en zorgverzekeraars gaat te weinig over de inhoud van zorg. Dat blijkt uit de Monitor contractering ggz 2020 die de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) onlangs heeft gepubliceerd.
Vanwege bovenstaande recente corona- en niet corona-ontwikkelingen is een zorginhoudelijke, wettelijke, financiële, bestuurlijke en digitale hervorming dringend noodzakelijk. Hervorming van de geestelijke gezondheidszorg betekent dat we niet alleen kijken naar andere locaties voor te verlenen hulp: dat is ambulantisering. Hervorming betekent niet dat er een nieuwe blauwdruk voor de ggz moet komen. Voorbereiding en invoering Darvan gaat namelijk jaren duren en daarvoor is de hervorming te urgent. Liever zie ik een VWS-programma tot stand komen zoals in andere sectoren eerder naar voren kwam bij noodzaak tot hervorming. Ik denk aan het programma voor de langdurige zorg met de namen In voor Zorg en Waardigheid en Trots. Bij ziekenhuizen speelde het programma Sneller Beter een utiste3kend rol om hervorming aan te jagen.
Verkiezingen maart 2020
In 2021 vonden de Tweede-Kamerverkiezingen plaats met daarop volgend een regeerakkoord en weer later een Hoofdlijnenakkoord voor de GGz. Wat moet daarin komen te staan voor de periode 2021 – 2025? Ik nodig lezers uit om deze te beantwoorden. Graag verleent de Guus Schrijvers Academie in haar tweewekelijkse Nieuwsbrief een podium om deze vraag te beantwoorden. Stuur je een reactie op naar ondergetekende mail@guusschrijvers.nl. Gebruik je niet meer dan 500 woorden?