Hartverwarmers, deugddoende activiteiten voor en door woonzorgcentra

Een bespreking door Robert Mouton

Af en toe stuit je op een titel waar je het fijne van wilt weten. In dit geval blijkt dat een pareltje te zijn. Uit België. Het boek (hier te bestellen) is samengesteld door Frederik Vincks & Maite Mallentjer (Politeia, 2020) geeft een mooi overzicht van activiteiten gericht op de levenskwaliteit van bewoners van woonzorgcentra. De Nederlandse, wat ouderwets aandoende verzorgingshuizen lijken op de Belgische woonzorgcentra. Bewoners hebben eerder een eigen kamer dan een eigen flatje. 

Opzet

In de introductie wordt nadrukkelijk vermeld dat woonzorgteams aan de bron van de publicatie staan, het gaat dus om beproefde activiteiten. De ordening die in het boek gehanteerd is bestaat uit drie thema’s in evenzoveel hoofdstukken : (1) Baas op eigen kamer zijn, (2) Samenleven in het woonzorgcentrum en (3) De band met de samenleving. Het eerste is gericht op het houden van eigen regie, het tweede op de verbinding met de mensen rond de bewoner en het derde op het zinvol lid blijven van de grotere gemeenschap. Een laatste hoofdstuk (4) is gericht op de steun voor het team. Elk hoofdstuk bestaat uit beschrijvingen van activiteiten en wordt afgesloten met een interview; dit ter illustratie. De opzet is goed gestructureerd, de initiatieven zijn kort maar krachtig opgeschreven en waar mogelijk wordt verwezen naar websites voor nadere informatie. Het is een boek van teams voor teams.

Samenvatting

In ieder hoofdstuk staat per activiteit een korte inleiding, een aanbeveling onder de noemer “probeer dit initiatief uit als je” , hoe je aan de slag gaat en tenslotte hoe je extra smaak toevoegt.. Deze opzet biedt  dus per activiteit een driegangenmenu. In het eerste hoofdstuk (baas op eigen kamer) staan bijvoorbeeld activiteiten onder de titel “gebruik WhatsApp als digitaal spelbord” en “snoezelen: één op één snoezelfestijn”. In het tweede hoofdstuk (samenleven in het woonzorgcentrum) staan activiteiten zoals “Zing met het  hele woonzorgcentrum in de gang” en “organiseer een quiz voor valpreventie”. In het derde hoofdstuk (de band met de samenleving)  wordt bijvoorbeeld aangegeven “deel videoboodschappen met de familie” en “verzamel levensverhalen met families”.

In het laatste hoofdstuk (steun voor het team) wordt de menustructuur doorgezet, maar ligt de focus op initiatieven die de teams helpen.

Ten slotte

De totstandkoming van de initiatieven en dit boekje is mede door de coronatijd ontstaan. In een lockdown speelt de activiteitenbegeleiding misschien een nog essentiëlere rol in de dagelijkse beleving van de bewoners dan anders. De titel van het boek, Hartverwarmers, zegt daarbij eigenlijk genoeg.

Het boek staat in het teken van zorgvernieuwing omdat het positief bijdraagt aan de manier waarop bewoners hun leven leven en omdat het een signaal voor ons allen is, dat het in en rond de zorg inderdaad uiteindelijk gaat om die dagelijkse beleving die ondersteund wordt. Het wordt van harte aanbevolen.