Door Iris de Vries, huisarts en Voorzitter van Vereniging Arts en Leefstijl.
Tijdens mijn studie had ik last van het prikkelbaredarmsyndroom, ik was duizelig en moe. Mijn huisarts dacht destijds aan het coassistentensyndroom maar ik begon erover te lezen en raakte steeds verder verdiept in het onderwerp. Na een paar maanden vers en onbewerkt eten zonder toegevoegde suikers was ik van mijn klachten af. Het veranderde mijn visie op patiëntenzorg. In 2016, heb ik samen met Tamara de Weijer de Vereniging Arts & Leefstijl opgericht. In samenwerking met Voeding Leeft zijn we toen onze eerste congressen over leefstijl voor zorgprofessionals gaan organiseren.
Innovatieve organisatie
De Vereniging Arts en Leefstijl is inmiddels uitgegroeid tot een onafhankelijke, innovatieve organisatie met een trouwe achterban uit alle disciplines binnen de zorg. Uit de eerste- en de tweede lijn. Wij willen de ziektelast verminderen en Nederland gezonder maken door leefstijlgeneeskunde te implementeren in de gezondheidszorg. Daarin is een centrale rol voor de huisarts weggelegd. Dat is nog niet voor iedereen vanzelfsprekend, want hoort preventie wel in de eerste lijn? Preventie heeft verschillende vormen. Met name geïndiceerde en zorg-gerelateerde preventie is bij uitstek een kerntaak van de huisarts. Terwijl universele en selectieve preventie onder het publieke domein vallen. Bij geïndiceerde en zorg-gerelateerde preventie hebben we het over mensen die al ziek zijn en beginnende klachten hebben.
Leefstijlgeneeskunde bij geïndiceerde en zorg-gerelateerde preventie
Juist dáár is het passend leefstijlgeneeskunde in te zetten. Dus niet alleen maar als preventieve zorg voor mensen die nog niets mankeren, vooral juist als curatieve zorg bij mensen die wél al chronisch ziek zijn. Er zijn veel succesvolle voorbeelden waar leefstijl veranderingen chronische ziekten verbeteren, medicatie verminderd kan worden en de kwaliteit van leven van de patiënt verbeterd, denk bijvoorbeeld aan het programma Keer Diabetes Om, dat nu bij en aantal zorgverzekeraars wordt vergoed.
Leefstijl geneeskunde is multidisciplinair
Maar niet alleen de huisarts heeft hierin een taak, leefstijlverandering vereist een multidisciplinaire samenwerking. Daarom zijn naast de huisarts en ook zorgprofessionals uit de eerste en tweede lijn lid van Vereniging Arts en Leefstijl. Apothekers, medisch specialisten, POH-ers, diëtisten en leefstijlcoaches delen samen de visie dat leefstijl een prominente plaats verdient in de zorg. Onze missie is dat ‘leefstijl als medicijn’ binnen 10 jaar volledig is geïmplementeerd in de gezondheidszorg, zodat patiënten een bewuste keuze kunnen maken tussen medicijnen of een gezonde leefstijl.
Nieuwe inzichten naar praktijk
Onze missie om leefstijlgeneeskunde een integraal onderdeel van de zorg te maken realiseren wij door middel van verschillende activiteiten. We brengen de nieuwste wetenschappelijke inzichten naar de praktijk. Wij bieden geaccrediteerde scholingen op het gebied van evidence based leefstijl. Van het microbioom, gedragsverandering, diabetes tot aan gesprekstechnieken, alle facetten van leefstijl in de spreekkamer worden behandeld, zowel in fysieke scholingen, webinars en e-learnings. Daarnaast ontwikkelen we materialen voor in de praktijk, bijvoorbeeld het Leefstijlroer, een gesprekstool om met de patiënt op een toegankelijke manier leefstijl te bespreken. Ook ontwikkelen we folders voor de patiënt en handleidingen voor de zorgprofessional om veilig medicatie af te bouwen bij diabetes type 2 of hypertensie. We lobbyen en werken samen met overheid, zorgverzekeraars en zorgorganisaties om leefstijl en preventie hoger op de agenda te krijgen. We zoeken samenwerkingen op met andere organisaties om onze missie nog meer kracht bij te zetten. Zo hebben we projecten lopen met het RadboudUMC over leefstijl in de oncologie en met Institute for Positive Health en Student & Leefstijl over leefstijl in de geneeskundeopleiding.
Andere bekostiging van preventie
Een actueel speerpunt waar we bij betrokken zijn is het nadenken over een nieuw financieringsmodel in de zorg. Zorgverzekeraars hechten steeds meer waarde aan gezonde klanten maar hoe staan de ziekenhuizen hierin? Als patiënten gezonder blijven, blijven ze weg uit het ziekenhuis wat betekent dat sommige partijen minder omzet zullen draaien en moeten krimpen. Binnen de kerngroep Passende Zorg van de Nederlandse zorgautoriteit denken we na over een nieuw model, waarin niet de verrichting maar het gesprek beloond wordt. Een spannend politiek veld!
Tenslotte
Wij zijn continu in gesprek met tal van zorgprofessionals uit alle specialismen. Wij hebben contact met meer dan zeventig nationale en internationale sprekers en met elkaar in gesprek gaan over uiteenlopende onderwerpen binnen de leefstijlgeneeskunde over onderwerpen zoals metabool syndroom, leefstijl en oncologie, leefstijl in de psychiatrie, mentale weerbaarheid en de relatie tussen planetary health en gezonde darmen.
Meer weten of lid worden? Ga naar: https://www.artsenleefstijl.nl/word-lid.
Kijk op de congresagenda van de Guus Schrijvers Academie: Op 21 april vindt het Congres Op weg naar een gezonde generatie; samenwerken in de regio plaats. Vooraanstaande sprekers delen dan actuele inzichten. Het congres is op locatie in Utrecht of online te volgen!
Gerelateerde artikelen, verschenen in 2021 in de Nieuwsbrief Zorg en |Innovatie:
- Pieter Vos,. Selectieve preventie in het basispakket
- Guus Schrijvers, Preventie meer effectief door samenwerking tussen GGD en huisartsen Interview met Vera Kampschoer, huisarts en Paul van der Velpen, oud-directeur GGD Amsterdam
- Jasper Sterrenburg en Annemiek de Nooijer, Preventieakkoorden: hoe komen ze tot stand?