Leven zoals je wilt: acht dilemma’s

25 augustus 216 heb ik een lezing gehouden met als titel ‘Leven zoals je wilt’. Daar besprak ik de zeven basisgoederen die mensen nodig hebben en de dilemma’s die naar voren komen bij de keuze tussen die basisgoederen. De lezing was ter gelegenheid van een gelijknamig project voor ouderen met een WLZ-indicatie van de zorgkantoren van Zilveren Kruis en Zorg en Zekerheid.

Basisgoederen

Gezondheid is een van de zeven basisgoederen die een mensen nodig heeft. Daarnaast willen mensen: geborgenheid in woning en buurt, respect van anderen, persoonlijkheid en eigenheid, harmonie met de natuur, vriendschappen en vrije tijd. Als deze zeven basisgoederen voldoende aanwezig zijn, is er sprake van een goed leven, aldus de Engelse filosofen vader en zoon Skildelsky.

Bewust kiezen

Of deze zeven goederen aanwezig zijn, hangt af van onder meer het inkomen, de omgeving en de tijdsbesteding van een individu. Leven zoals je wilt, betekent het bewust kiezen uit deze zeven goederen. Wie bijvoorbeeld vooral maatschappelijk respect nastreeft, heeft minder vrije tijd. Wie de eigen persoonlijkheid centraal stelt, stoot vrienden af. Er bestaat een compenserende wisselwerking tussen deze zeven basisgoederen. Wie bijvoorbeeld weinig vrienden heeft, maakt meer kans op opname in een verpleeghuis vanwege een tekort aan mantelzorgers. Wie is opgegroeid zonder geborgenheid thuis, heeft meer kans op beperkingen in de geestelijke gezondheid. Bij het maken van keuzen uit de zeven basisgoederen komt een aantal dilemma’s naar voren.

Persoonsvolgende zorg

Met bovenstaande wijsheden van vader en zoon Skidelsky begon ondergetekende zijn voordracht over ‘leven zoals je wilt’. Dat gebeurde in Amstelveen ter gelegenheid van de uitvoering van een experimenteel project van de zorgkantoren van het Zilveren Kruis en van Zorg en Zekerheid. Beide zorgkantoren hebben de ambitie om goede zorg in te kopen. Zorg die optimaal aansluit bij wensen en behoeften van individuele cliënten (persoonsvolgende zorg); ook als de kantoren daarvoor gevestigde regels moeten loslaten. Het project wordt uitgevoerd onder de vlag van het VWS programma Waardigheid en Trots en richt zich op ouderen met een WLZ-indicatie. Op de bloedhete 25 augustus ontmoette ik zo’n 150 enthousiaste en scherpzinnige professionals, patiëntvertegenwoordigers en medewerkers van de zorgkantoren.

Dillema’s

Ik onderscheidde acht dilemma’s bij ‘leven zoals je wilt’:

1. Cliënten praten niet over hun wensen en behoeften.
2. Cliënten anticiperen niet voldoende op oud worden met gebreken.
3. Is er wel of geen geld voor ouderenzorg?
4. Worden er wel of geen standaarden gebruikt voor de zorg?
5. Worden er wel of geen indicatoren gebruikt om kwaliteit te meten.
6. Wordt er wel of niet empathisch gewerkt?
7. Worden er wel of geen financiële prikkels gebruikt?
8. Is er wel of geen zorg-ICT ter vervanging van persoonlijk contact.

Bij elke dilemma pleitte ik voor een gulden middenweg. De PowerPoint presentatie van mijn lezing tref je hier aan.

Masterclass

In de Masterclass Geïntegreerd Zorgmanagement besteed ik veel aandacht aan de zeven basisgoederen van de Skydelskys. Ook de acht dilemma’s komen aan bod. De masterclass start op donderdag 3 november,duurt tien donderdagmiddagen en is bestemd voor leidinggevenden/bestuurders van zorginstellingen en voor aankomend bestuurders in de zorg. Meer informatie tref je hier aan.