Medisch specialisten bieden onder meer planbare zorg. Daarbij maken patiënten afspraken. Deze zorg bestaat uit diagnostische interventies zoals beeldvormende diagnostiek en laboratoriumbepalingen. Ook chemokuren, bestralingen en oncologische operaties vallen onder planbare zorg. Verder zijn vele chirurgische ingrepen planbaar. Denk aan heup- en knievervangingen en cataract operaties. Chirurgen spreken van electieve en niet van planbare ingrepen. Naast planbare zorg bieden specialisten acute zorg. Die moeten zij bieden binnen vier uur. Soms moeten zij à la minute ingrijpen, zoals bij een acute hartstilstand. Ik schat in dat zestig procent van Nederlandse ziekenhuisopnamen planbaar is. De rest betreft acute opnamen. Precieze cijfers zijn niet beschikbaar. Ik baseer de percentages op ervaringen van professionals en managers aan wie ik les geef in diverse Masterclasses.
Planbare zorg
Ziekenhuizen bieden planbare zorg tijdens kantooruren. Maar meestal is de bedrijfstijd daarvoor slechts van acht uur ’s morgens tot vier uur ’s middags. Dat betekent dat per week operatiekamers, röntgenkamers en laboratoria slechts vijf maal acht uur in gebruik zijn. Dat is veertig uur per week. Stel dat de bedrijfstijd van ziekenhuizen voor planbare zorg langer wordt. Ze gaan open tot negen uur ’s avonds. En op zaterdagen gaan ze open van acht tot vier uur. Dan vindt een bedrijfstijdverlenging plaats van de vijf maal vijf uur plus acht uur. Dat is 33 uur. In totaal hebben ziekenhuizen dan een bedrijfstijd van 73 uur (40 plus 33 uur) voor planbare zorg.
Concentratie ziekenhuisfuncties
Het recente regeerakkoord pleit voor concentratie van ziekenhuisfuncties. Volgens dat akkoord bieden niet alle ziekenhuizen acute zorg. En niet alle ziekenhuizen bieden alle vormen van planbare zorg. Het is verstandig om in deze concentratie de verlenging van de bedrijfstijd voor planbare zorg meteen mee te nemen. Dan kunnen ziekenhuizen in de toekomst met minder operatiekamers, laboratoria en röntgenkamer toe. Dan realiseren zij tegelijk drie doelstellingen van Triple Aim, zoals ik die in mijn afscheidscollege formuleerde, te weten: betere gezondheid, beter kwaliteit van zorg en lagere kosten per patiënt. De gezondheid wordt beter door deze concentratie plus bedrijfstijdverlenging omdat specialisten grotere series van dezelfde patiënten behandelen. De kwaliteit van zorg gaat onder meer omhoog, omdat patiënten meer keuzes krijgen voor het uur van de week waarop zij een behandeling ondergaan. De kosten van de planbare zorg gaan omlaag, omdat de afschrijvingen op gebouwen en apparatuur plaats vindt over meer uren openingstijd.
Bedrijfstijdverlenging
Dit voorstel leidt tot grote weerstanden bij verpleegkundigen en artsen die niet meer ’s avonds en op zaterdagen willen werken. Dat bleek op een discussie tijdens de Landelijke dag Transferverpleegkundigen op zaterdag 17 november. Daar kwam het onderwerp van bedrijfstijdverlenging voor planbare zorg aan de orde. Bij de 285 aanwezige professionals op het VUmc ontstond tumult rond het thema bedrijfstijdverlenging. Ondergetekende gaf er een college over transferpunten in ziekenhuizen op lange termijn. Klik hier voor de PowerPoints van mijn lezing. Toch is de bedrijfstijdverlenging een goede optie voor de toekomende moeilijke financiële jaren. Ik zie uit naar het eerst ziekenhuis dan experimenteert met bedrijfsverlenging en concentratie van functies. Suur je mij een mail als je daarmee bezig bent? Mijn mailadres is mail@guusschrijvers.nl