Guus Schrijvers

Een ziekenhuispatiënt hoort dan er een wachttijd voor zijn operatie bestaat van zes maanden. Hij zoekt een ziekenhuis met een kortere wachttijd. Dat lukt niet. De Informatie op de verschillende websites klopt niet. Procedures voor reeds gediagnosticeerde zij-instromers ontbreken. Een verslag van een N=1 studie met cursief getypte vragen over de generaliseerbaarheid.

Casus

Kees is een actieve vent van 69 jaar met een HBO-opleiding. Hij valt en bezoekt de Spoedeisende Hulp van het nabijgelegen ziekenhuis met hevige pijn in de heup. De dienstdoende orthopeed stelt de diagnose inwendige kneuzing en bloeding, schrijft pijnmedicatie voor en adviseert fysiotherapie. Kees houdt zich keurig daaraan en keert na vier weken terug op het spreekuur van de orthopeed. De pijn is niet verminderd. Na opnieuw beeldvormende diagnostiek stelt de orthopeed vast dat er een heupvervanging nodig is. Kees stemt hiermee in.

Wachttijd

De arts meldt echter dat binnen haar ziekenhuis een wachttijd bestaat voor deze ingreep van zes maanden. Kees wil voor de ingreep naar een ander ziekenhuis met een kortere wachttijd. Hij wil die zware pijnstillende medicatie niet zo lang blijven slikken. Bovendien zit hij dan nog maanden met pijn en immobiliteit. De orthopeed suggereert dat Kees alle röntgenfoto’s plus andere diagnostische data op een cd-rom laat branden. Want doorzenden via het internet vanuit haar ziekenhuis naar een andere instelling gaat niet lukken. Het branden kost 20 euro.

1. Is dit een incident?
2. Kunnen ziekenhuizen geen foto’s via het internet naar elkaar versturen?
3. Bestaan er ziekenhuizen waar dit wel kan?
4. Als een orthopeed zich aan de Treeknorm wil houden (maximale wachttijd is 3 maanden), zou het dan niet zo moeten zijn dat deze orthopeed zelf doorverwijst naar een collega met kortere wachttijden?

Geen procedure

Kees belt acht (!) keer naar de assistentes en het afspraakbureau van orthopedie. Zij kennen geen procedure om foto’s op cd-rom te branden. Uiteindelijk wordt hij doorverbonden met een vriendelijke medewerker van de ICT-afdeling. Die kopieert de gegevens op een cd-rom terwijl Kees aan de lijn blijft. Hij hoeft niets te betalen.

5. Is dit een incident?
6. Zijn ziekenhuizen niet ingesteld op patiënten die hun foto’s en andere gegevens willen meenemen?

Zorgbemiddeling

De orthopeed beveelt Kees ook aan om zich aan te melden bij de Afdeling Zorgbemiddeling van zijn zorgverzekeraar. De medewerker daar geeft hem alleen de link naar de website van Mediquest en de RTL vergelijkingssite.

7. Had deze afdeling voor Kees meer kunnen doen dan een website-link aanreiken?
8. Had Kees mogen verwachten dat een medewerker voor hem contacten zou leggen met ziekenhuizen?

Zorgpad ontbreekt

Kees gaat vervolgens met ziekenhuizen bellen. Hij checkt de gegevens op verschillende ziekenhuiswebsites. Sommige orthopedie-assistenten die hij aan de lijn krijgt, zijn verrast over de vraag. Andere ontkennen dat er gegevens over wachttijden zijn: alles hangt af van de patiënt en diens conditie. Kees vraagt ook of hij de cd-rom alvast zal opsturen: want er is geen diagnostiek meer nodig. Bovendien hoeft hij slechts één polibezoek te plannen. Dan kan niet, er zijn geen specifieke zorgpaden voor zij-instromers die reeds gediagnosticeerd zijn.

9. Is deze afhandeling generaliseerbaar?
10. Zijn er bij ziekenhuizen met korte wachttijden inderdaad geen zorgpaden voor patiënten die al gediagnosticeerd zijn?
11. Moet alle diagnostiek altijd opnieuw?

Kees komt terecht bij een Zelfstandig Behandel Centrum (ZBC). Dat vraagt hem om de cd-rom. Op de poli heeft de orthopeed deze reeds bestudeerd. Hij neemt de diagnostiek over en heeft een gesprek waarbij enige gegevens geverifieerd worden. Hij maakt een afspraak voor een operatie voor over twee weken.

12. Worden ZBC’s meestal pas ingeschakeld als reguliere ziekenhuizen geen antwoord hebben?
13. Heeft deze ZBC recht op een volledige DBC/DOT betaling, ook al hoeft er nauwelijks nog diagnostiek plaats te vinden?

Vragen

Deze echt gebeurde casus maakte ik mee bij een patiënt. De naam Kees is gefingeerd. Hij wilde zijn ervaringen graag delen. In het gesprek kwamen de verschillende vragen bij ons op. De belangrijkste staat in de titel van dit bericht:

14. Zijn wachttijden voor operaties in ziekenhuizen zinvol voor patiënten?

Zijn er lezers die antwoorden op deze vragen hebben? Graag onder dit bericht je reactie.

Workshop

Op dinsdag 18 en 29 augustus geeft ondergetekende in Heerenveen een eendaagse workshop over kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief. Dat doe ik op verzoek van patiëntenorganisatie Zorgbelang Fryslân. De beoogde deelnemers zijn kwaliteitsmedewerkers van zorgaanbieders en andere instellingen en cliëntvertegenwoordigers in cliëntenraden en patiëntenorganisaties. Het programma, meer informatie en het inschrijfformulier vind je hier. Deelnemers kunnen eigen casussen, zoals bovenstaande, inbrengen. Docent en andere deelnemers trachten antwoorden te geven.