Sinds 2015 vormen welzijnsuitgaven de grootste begrotingspost van de gemeentebesturen. In dat jaar gingen vele uitkeringen, de jeugdhulpverlening en grote delen van de AWBZ naar hen over. Het zou voor de hand liggen dat verkiezingsprogramma’s en -avonden voor het grootste deel over dit sociale domein gaan. Er zijn immers vragen te over waarop gemeenteraden in de komende vier jaar antwoorden dienen te geven.
Beleidsvragen
Gemeentepartijen krijgen de komende vier jaar met een groot aantal welzijnsvragen te maken. Een aantal voorbeelden:
- Het aantal 75-plussers stijgt in de komende jaren gemiddeld met zo’n 4%. Er zijn voor deze babyboomers vele kleinschalige woonvormen met hulpverlening nodig. Welke gemeentepartij loopt hierbij voorop?
- De wachttijden voor de jeugdhulp nemen toe. Welke partij maakt het bestrijden hiervan tot speerpunt van haar beleid?
- De groep jonge volwassenen met een verstandelijke beperking is groot. Zij hebben moeite met het vinden van onderwijs, werk, woonruimte en een partner. Welke partij bekommert zich om deze groep?
Weinig aandacht
In vakbladen, kranten en op radio en tv zie ik tot nu toe weinig aandacht voor raadsverkiezingen en sociaal domein. Waarom is de aandacht voor het sociale domein in de verkiezingscampagnes zo gering? Ik ken een goede reden en een slechte.
Goede reden
Toen ik mij vanaf 2005 inzette voor de totstandkoming van Centra voor Jeugd en Gezin, stonden er binnen twee jaar overal gebouwen met het naambordje CJG op de deur. Alle gemeenten liepen hiervoor warm. Maar zij stimuleerden niet de totstandkoming van professionele afspraken over vroegtijdig ingrijpen en tijdig verwijzen binnen zo’n CJG. Mede als gevolg hiervan bestaan er voor de jeugdzorg nog steeds lange wachttijden. Ik zou willen dat gemeentebesturen anno 2018 niet alleen gebouwen realiseren, maar ook bestuurlijke voorwaarden stellen voor die professionele afspraken. Zo zouden gemeenten kunnen eisen dat hulpverleners voor dezelfde wijk werken, digitaal met elkaar kunnen communiceren en deadlines kunnen stellen voor de totstandkoming van die afspraken.
Slechte reden
Zelf zat ik meer dan tien jaar in de gemeenteraad van Utrecht. ik heb mij toen een keer ingezet om een netelig onderwerp over de verkiezingen te tillen. Hierover voel ik mij nog steeds schuldig. Het was een onderwerp waarop geen eer te behalen was en dat slecht viel bij de bevolking. Is het sociale domein anno 2018 voor (aanstaande) gemeentepolitici een hoofdpijndossier waarmee ze geen stemmen winnen? Zijn mensen met een vlekje niet aantrekkelijk genoeg voor een verkiezingsavond? Komt dit domein daarom niet aan de orde?
Goed voornemen
Het is nog geen 15 maart, de dag waarop de verkiezingen plaats vinden. Het tij kan nog keren. Ik roep media en politieke partijen op om ook het sociale domein aan de orde te laten komen in deze verkiezingstijd. Want gemeentegeld wordt vooral in deze sector uitgegeven en er liggen tal van vraagstukken die opgepakt moeten worden.