Acht tips om de langdurige zorg toegankelijk te houden
In de jaren negentig van de vorige eeuw kwam de gedachte op om één toegang te creëren voor thuiszorg, verzorgingshuizen en verpleeghuizen. In de afgelopen tien jaar traden grote innovaties op in de indicatiestelling van de langdurige zorg. Tijdens het congres Financiële Toegang tot Langdurige Zorg, heb ik een voordracht gehouden die onder meer ging over over de indicatiestelling door het CIZ in de afgelopen tien jaar. Zowel inhoudelijke als kwalitatieve ontwikkelingen kwamen aan bod.
Verder heb ik voorgesteld om over acht jaar de Wet langdurige Zorg in zijn geheel onder te brengen in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Ook heb ik in mijn voordracht de vraag beantwoord hoe je de langdurige zorg toegankelijk kan houden in de toekomst. Daarvoor heb ik ach tips:
- Behoud vraaggestuurde zorg
Zorg die zo is ingericht dat de wensen van de patiënten/cliënten bepalend zijn voor de zorg die wordt verleend. De patiënt/cliënt bepaalt dus als het ware zelf het zorgaanbod en beschikt ook over de middelen daartoe. Als je (zoals ik) vraagsturing wilt behouden, ontkomt je niet aan toegangsregulering. Het alternatief is namelijk budgetfinanciering, waarbij zorgaanbieders zelf bepalen wie ze in zorg willen nemen. - Bereid je voor op een publiek debat over de toegang tot de langdurige zorg
De afgelopen tien jaren stond het voortbestaan van de indicatiestelling regelmatig ter discussie. Daar zijn twee redenen voor. Ten eerste hebben vele burgers een mening over wat zij zelf moeten betalen voor hun langdurige zorg en wat de overheid moet bijdragen. Verder gaat het debat in de tweede kamer, gemeenteraad en de media over een ander heikel onderwerp: de inrichting van de democratie. Welk orgaan of persoon stelt de indicatie? - Hou de zorgtoegang en –uitvoering gescheiden
Vanaf de jaren 90 is er scheiding van zorgtoegang en -uitvoering. De indicatie werd toen weggehaald bij de zorgaanbieders. Hierdoor werd de toegangsregulering transparanter en objectiever. Nu er overal sociale wijkteams komen, hoop ik dat die zich vooral met óf zorguitvoering óf met zorgtoegang bezig houden. - Verwacht niet teveel enthousiasme van zorgprofessionals
In 2012 gaven professionals het rapportcijfers 6,9 aan de indicatiestellers van het CIZ. Ondanks vele verbeteringen in de indicatieprocessen, zoals snellere afhandelingstijden, is deze waardering nauwelijks hoger dan in de jaren daarvoor. Dat komt omdat de indicatiestelling de autonomie van professionals inperkt. Dat wil men niet. - Realiseer een integrale aanpak via het individueel zorgleefplan
In de Wet langdurige zorg keert de integraliteit terug. In deze wet komt het zorgleefplan naar voren, die alle vormen van ondersteuning en zorg moet omvatten. Deze integraliteit is echter niet vanzelfsprekend, omdat binnen de Zvw persoonlijke verzorging en verpleging een plaats krijgt en de Wmo de ondersteuning en participatie regelt. Ik hoop dat de uitvoerders van deze twee wetten een onderling, digitaal uitwisselbaar zorgleefplan-template ontwikkelen. Dan krijgt de al zo lang gewenste integraliteit ook in deze wetten haar verankering. - Doe meer met respijtzorg
Respijtzorg is een vorm van vroegtijdige zorg die als doel heeft om uitputting van mantelzorgers te voorkomen. Ze leidt tot uitstel van permanente opname in een verpleeghuis en tot verlenging van de volhoudtijd van mantelzorgers. - Schaf (op termijn) de zorgzwaartepakketten af
Zorgzwaartepakketten waren de afgelopen jaren een vreemde eend in de bijt van de indicatiestelling. De pakketten zijn niet op maat toegesneden. Daarom is het logisch dat zij verdwijnen. - Bezuinig niet op de toegangsregulering
In 2011 dienden minder mensen een Wmo-aanvraag in dan in 2008. Omdat gemeenten huisbezoeken doen, leidden minder aanmeldingen bij het Wmo-loket tot een aanvraag. Als gemeenten daarop gaan bezuinigen, gaan de kosten van de toegewezen zorg weer omhoog.
Wat vind jij van deze tips? En heb je nog andere suggesties voor de toekomst van de toegangsregulering tot de langdurige zorg? Geef Hieronder je reactie.
Mijn voordracht op het congres Financiële Toegang tot de Langdurige Zorg kan je hier downloaden.