17 mei houdt prof. Tessa Roseboom de openingsvoordracht op het congres Vroeg Begonnen, veel gewonnen. Zij legt uit waarom geboortezorg zo belangrijk is voor de gezondheid op latere leeftijd. Bij wijze van voorbeschouwing op het congres vroeg ik Pamela Jacobs, medewerker bij adviesbureau De Jeugdzaak, om een recensie te schrijven over Rosebooms boek De eerste 1.000 dagen.
Tessa Roseboom, De eerste 1000 dagen, het fundamentele belang van een goed begin vanuit biologisch, medisch en maatschappelijk perspectief, De Tijdstroom uitgeverij, Utrecht, 2018
Samenvatting
In tien hoofdstukken en 182 pagina’s geeft Roseboom op bondige wijze een overzicht van factoren die rondom de geboorte van invloed kunnen zijn op de gezondheid en het welzijn op latere leeftijd. Het boek laat goed zien dat het een samenspel is tussen sociaaleconomische en biologische factoren. Roseboom wil dat gemeenten, zorgprofessionals en zorgverzekeraars beter gaan samenwerken, om een integraal preventiebeleid te ontwikkelen. Het boek laat zien welke factoren de eerste 1.000 dagen heeft op ziektes op latere leeftijd. Artsen en andere zorgverleners hebben na dit boek meer handvatten om het ontstaan van ziekten bij volwassenen te kunnen verklaren.
Doelgroep
De artikelen die worden aangehaald hebben over het algemeen een internationaal karakter. Dit maakt het boek onder meer interessant voor professionals die zich inzetten voor de gezondheid van inwoners uit lagere sociale klassen. Een Engelse uitgave van dit boek zou geen slecht idee zijn. Het vergt nog wel wat werk om een vertaling te maken naar de Nederlandse situatie. Er is een scala aan preventiemethodes, maar welke risico’s zijn het meest urgent? Een vraag die bij mij opkwam voor de auteur: als zij minister van volksgezondheid zou zijn en een preventieprogramma zou ontwikkelen, waarop zou zijn dan de nadruk leggen?
Indeling boek
De indeling is interessant, maar door de gekozen opdeling mis je soms de holistische kijk en de samenhang van factoren. Denk bijvoorbeeld aan een concept zoals positieve gezondheid van Machteld Huber. Dat zou meer handvatten geven voor mensen die zich met jeugdpreventie bezighouden.
Wetenschappelijke onderbouwing
Daarnaast trek ik de artikelen die ze heeft gebruikt soms in twijfel. De beweringen die zij doet, zijn niet allemaal evengoed onderbouwd (ontbreken van referenties). Ze drukt verhoogde en verlaagde kans niet uit in absolute en relatieve waarden. Dit is lastig om te doen, maar het biedt hierdoor geen concrete aangrijpingspunten. Ik weet namelijk niet welke factoren bepalend zijn en welke factoren minder van invloed zijn.
Vormgeving
Het boek bevat veel illustraties, die soms ook erg nuttig zijn. Die zijn echter wel in het Engels. Je zou nog meer met illustraties kunnen doen, bijvoorbeeld figuren gebruiken die de tekst samenvatten. Keynotes en een kort overzicht wat per hoofdstuk is beschreven zou ook helpen voor de leesbaarheid. Dan is het boek denk ik ook veel beter te gebruiken voor beleidsontwikkelaars.
Preventieve interventies
Tot zover recensent Pamela Jacobs van De jeugdzaak. Het boek verkoopt overigens uitstekend en is een bestseller. Roseboom benoemt op 17 mei in haar voordracht eerst de conclusies van haar boek. Daarna doet zij beleidsvoorstellen en slaat daarmee een brug naar de vele innovaties die later op de congresdag de revue passeren.
Wil jij in één dag op de hoogte raken van het waarom van vroegtijdige preventieve interventies? Wil jij de meest recente kennis daarover opdoen en kunnen toepassen? Werk je in de geboortezorg, de jeugdgezondheidszorg of de jeugdzorg? Werk je op de afdeling Jeugdzaken van een gemeente? Klik dan hier, lees het programma en meld je aan.