Een recent accountantsrapport geeft aan dat aanbieders van én verpleeghuiszorg én thuiszorg financieel goed draaien. Beter dan instellingen die alleen thuiszorg aanbieden. Deze realiteit maakt het onjuist om de kwaliteitsimpuls van 2,1 miljard euro die de formerende partijen thans voorstellen uitsluitend te bestemmen voor verpleeghuizen.
Samenhangende oplossing
Dat is bestuurlijk lastig, want verpleeghuizen worden betaald uit de Wet langdurige zorg en de kwaliteitsimpuls loopt via die wet. De Zorgverzekeringswet betaalt de wijkverpleging en de Wet maatschappelijke ondersteuning de huishoudelijke hulp. Het zorgaanbod ervan heeft invloed op de druk op verpleeghuizen. Die neemt toe, als in wijken en regio’s onvoldoende thuiszorg beschikbaar is. Toch is met enige goede wil een samenhangende oplossing mogelijk voor de problemen van verpleeghuizen, wijkverpleegkundigen en huishoudelijke hulpen.
Zorginkoop Adviesgroep
In Engeland ligt de zorginkoop niet rechtstreeks bij de financiële instanties. Daar bereiden aparte commissies deze inkoop voor. Ze heten Clinical Commissioning Group, te vertalen als Zorginkoop Adviesgroep (ZAG). Leden zijn vaak oudgedienden, met persoonlijk gezag in hun regio. Ze hebben kennis van zaken en ervaring met bestuurlijke processen. Vroeger waren zij bijvoorbeeld huisarts, hoogleraar of directeur van een zorginstelling.
Regionale aanpak
Stel dat in een Nederlandse regio vier problemen tegelijk spelen: 1. De kwaliteit van de verpleeghuiszorg is onder de maat. 2.Verwarde ouderen melden zich vaak bij de spoedeisende hulp vanwege een gebrek aan acute wijkverpleging. 3. Verpleeghuizen hebben een te lange wachttijd en 4.: Casemanagement voor thuiswonende mensen met dementie is onvoldoende beschikbaar. Voor de betreffende regio (met 250.000 inwoners) is 31 miljoen euro beschikbaar in 2018 ter verkleining van deze problemen. Dit bedrag is ongeveer het aandeel van zo’n regio in het totaal van de beleidsimpuls van 2,1 miljard euro. De door drie instanties (gemeenten, zorgkantoor en zorgverzekeraar) aangestelde Zorginkoop Adviesgroep brengt dan in het voorjaar advies uit over de te besteden 31 miljoen. Vervolgens gaan de drie instanties aan de slag en sluiten overeenkomsten met zorgaanbieders.
Urgentie
In de afgelopen jaren hadden Kamerleden die zich met volksgezondheid bemoeiden vaak als probleem dat ze moesten kiezen tussen extra geld voor wijkverpleging of voor verpleeghuizen. Vanwege alle publicitaire aandacht trokken de verpleeghuizen aan het langste eind: zij kregen een kwaliteitsimpuls. Voor sommigen is dat ook hard nodig. Maar de urgentie ervan is niet in alle regio’s dezelfde: In sommige regio’s zijn wachtduur en casemanagement een groter probleem.
Valkuil
Het risico bestaat dat het nieuwe kabinet en het parlement afwegingen gaan maken over extra geld voor óf wijkverpleging óf verpleeghuizen. Dames en heren politici: trap niet in deze valkuil. Na de wettelijke decentralisatie van de care-sector door het kabinet Rutte-Ascher moet een transitie volgen van samenhangende financiële besluitvorming binnen regio’s.
Dit bericht verscheen (in gewijzigde vorm) ook als blog in het vakblad Zorgvisie.