In de acute zorg voor mensen met een doorgemaakt Cardio Vasculair Accident (CVA) is grote vooruitgang geboekt. Dit blijkt uit een overzicht van Marieke Visser (neuroloog en acute zorgcoördinator Vumc). Ook bij de revalidatie na een CVA is de laatste decennia veel verbeterd. Maar het kan nog beter….
Daling
Sinds 2002 daalde de sterfte ten gevolgen van een beroerte aanzienlijk. Ook de deur-tot-naaldtijd in ziekenhuizen ging aanmerkelijk omlaag: van zestig minuten in 2008 naar circa dertig in 2014. Deze informatie verstrekte ondergetekende tijdens een druk bezocht congres op 1 november van de Rotterdam Stroke Service (RSS) Ik baseerde mij daarbij op een uitstekend overzicht dat VUmc neurologe Marieke Visser bood tijdens het Nationale Spoedzorgcongres op vrijdag 7 oktober.
Revalidatie
Niet alleen in de acute zorg voor mensen met een doorgemaakt CVA (ofwel stroke of beroerte) is sterk verbeterd. Ook de revalidatie na de CVA is veel sneller geworden. Van gemiddeld 126 dagen in 1987 naar ongeveer de helft daarvan tegenwoordig.
Casemanagers
Ik baseer mij hierbij op een tijdreeksanalyse die ik maakte bij één revalidatiecentrum in Rotterdam. Vroeger bood één revalidatiebed per jaar capaciteit aan ongeveer drie patiënten: nu zijn dat er bijna zes. Ook is de poliklinische hulpverlening en de specifieke CVA-thuiszorg in Rotterdam uitstekend ontwikkeld. Tenslotte deden casemanagers de afgelopen jaren hun intrede: zij zorgden voor samenhangende zorgplannen en patiënteneducatie.
Slimmer en efficiënter
De vooruitgang in de acute en revaliderend CVA-zorg kwam niet door de uitvinding van sneldiagnostiek, een nieuwe pil of superinterventie. Nee, het is het resultaat van steeds maar weer slimmer en effectiever organiseren. Hierover maakte ik een compliment aan de aanwezige verpleegkundigen, verzorgenden, neurologen en huisartsen op het RSS-congres.
Innovaties
Ik vervolgde mijn voordracht met een pleidooi om drie innovaties uit te proberen de komende jaren. De eerste betreft de invoering van populatiegebonden bekostiging in een van de stadsdelen van Rotterdam (en niet in één keer in heel Rijnmond). Ik noem dit stadsdeel de voorhoede regio. Dit kan zonder wetswijziging, zo leert onderzoek uit 2011 dat een groot advocatenkantoor uitvoerde op verzoek van de NZA.
Shared savings
Binnen zo’n bekostiging bestaat het fenomeen shared savings. Als aanbieders van CVA-zorg goedkoper of beter werken binnen de limiet van de populatiegebonden bekostiging, mogen zij zelf een deel van de besparingen behouden. Het andere deel komt ten goede aan de zorgverzekeraar. Dit voorstel viel in goede aarde bij de congresdeelnemers. Ik gaf wel een waarschuwing af. Ik heb reeds in vier andere regio’s getracht zo’n voorhoede experiment op te zetten. Steeds bleken Raden van Bestuur van zorgaanbieders dwars te liggen. Professionals en zorgverzekeraars wilden wel.
E-health
De tweede innovatie die ik bepleitte betrof het invoeren van online gemaksdiensten voor CVA-patiënten en hun familie: online afspraken maken, e-consulten, screen-to-screen contact, What’s app-groepen, reminders en wake-up calls. Natuurlijk is inzage in het eigen gezondheidsdossier ook van belang, maar dat is een ander traject dan voor die gemaksdiensten. Bij die laatste vindt namelijk geen informatieopslag plaats.
Samenvoegen
De derde innovatie waarvan ik droom is het onderbrengen in Rotterdam van een verpleeghuis, thuiszorg, revalidatiecentrum en afdeling neurologie van een ziekenhuis onder één organisatorisch dak. Ik weet het: tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren. Wellicht kunnen afstudeerders zich eens wagen aan dit onderwerp.
Sociale teams
Tenslotte ligt er een kans voor Welzijn op recept dat het Trimbos Instituut heeft ontwikkeld. Hierbij verwijzen huisartsen en hun medewerkers op vooraf gestructureerde wijze naar een sociaal team. Op sommige plaatsen van de Rotterdamse CVA-zorg gebeurt dat al. Nu aldaar de sociale teams tot wasdom en onderlinge samenhang zijn gekomen, is er kans op een meer dan incidentele relaties tussen deze teams en de RSS.
Chronische Zorg Congres
De PowerPoint presentatie die ik gebruikte bij mijn voordracht, tref je hier aan. Ik wijs erop dat op het chronische zorg congres op 14 december de genoemde innovaties voor de CVA-zorg in bredere context weer aan de orde komen. Wil je dit congres bijwonen? Klik dan hier, lees de brochure en meld je aan.