Een regio-maatschap van specialisten: (hoe) werkt dat?
In Friesland werken 33 chirurgen als één bedrijf: de Coöperatie Heelkunde Friesland (CHF). Zij hebben vier chirurgen in dienst, een directeur voor kwaliteitsbeleid en nog enkele andere medewerkers. De CHF overlegt met de Raden van Bestuur van elk van de vier Friese ziekenhuizen. Zij hebben een visiedocument uitgebracht over spreiding en concentratie van de chirurgische ingrepen. Aan de orde is bijvoorbeeld de concentratie van borstkankeroperaties op één locatie. De CHF draait diverse kwaliteitsprojecten. Er is een Raad van Advies met daarin vertegenwoordiging van patiënten. De maatschap overlegt regelmatig met De Friesland Zorgverzekeraar (DFZ). In 2015 kwam de oprichting tot stand.
Stuurgroep
De Friesland Zorgverzekeraar, met in haar kielzog de belastingdienst en de nationale bestuursorganen, hebben de vorming van deze regio-maatschap goedgekeurd. Sterker nog, Diana Monissen was in 2015 bestuursvoorzitter van DFZ. Zij was ook voorzitter van de Stuurgroep Friesland Voorop. Daarin zaten alle voorzitters van de Raden van bestuur en van de medische staven van de Friese ziekenhuizen, alsmede vertegenwoordigers van huisartsen en van de georganiseerde patiëntenbeweging. Ondergetekende nam deel aan de Stuurgroep als spreekbuis van Friese patiëntenverenigingen.
Visie
De Stuurgroep trachtte een visie voor de Friese ziekenhuizen te realiseren. Dat lukte niet. De RVB’s onderling zaten niet op één lijn. De stafvoorzitters wilden zich niet binden aan welke visie dan ook. Toen sprak Monissen de historische woorden: dan moet de visie maar tot stand komen via begrotingsonderhandelingen. Zij ging rechtstreeks zaken doen met de chirurgen en bepleitte de totstandkoming van de coöperatie. De georganiseerde patiëntenbeweging, verenigd in Zorgbelang Fryslân, ondersteunde de coöperatie aarzelend. Als er geen visie komt via de Stuurgroep Friesland Voorop, dan moet dat maar via de chirurgen was de gedachte.
Vragen
Nu functioneert de Coöperatie Heelkunde Friesland goed. De governance is geformaliseerd en de contacten met de Raden van Bestuur zijn op orde. De kwaliteitsborging krijgt vorm in onder meer intervisiegesprekken en kwaliteitsprojecten. Toch blijven er enkele vragen open:
- Tot nu toe ontbraken ingrijpende concentratie en spreidingsvoorstellen van Zorgverzekeraar De Friesland. Blijft de coöperatie als eenheid functioneren? Of valt zij uiteen en ontstaan er vier fracties (per zieken huis één) met minderheidsstandpunten?
- Als de coöperatie op één lijn blijft zitten, wat gebeurt er dan met de instemming van specialisten die geen regiomaatschap kennen? Voor de uitoefening van hun vak hebben chirurgen hechte samenwerking nodig met anesthesisten, radiologen en oncologen. Zullen die meegaan in de regionale voorstellen van de coöperatie? Het is niet te hopen dat straks bij de Raden van Bestuur en DFZ iedere specialistische discipline eigen standpunten inneemt bij concentratievoorstellen.
- Wat gebeurt en met de marktwerking in Friesland? Mogen de Raden van Bestuur als één blok onderhandelen met de regiomaatschap? Of wordt het een driepartijen-overleg van deze twee en de zorgverzekeraars?
Congres MSB’s en ziekenhuizen
De voorzitter van de CHF, Erik Jan Mulder, beantwoordt deze en andere vragen op 19 mei. Hij is chirurg bij het Antonius ziekenhuis te Sneek. Tijdens een gezamenlijk optreden met ondergetekende bleek hij groot voorstander van preventieve interventies en substitutie naar de eerste lijn. Mulder houdt op 19 mei een voordracht in Ede op het nationaal congres over de samenwerking tussen medisch specialisten en ziekenhuisbestuurders. Wil je kennis nemen van een goed voorbeeld van een regionale maatschap? Kom dan naar dit congres. Klik hier voor meer informatie, of om je in te schrijven.