Gaat de leidraad wijkverpleging werken?
Een beetje ondergesneeuwd in het Corona-geweld van de afgelopen weken is een brief die minister de Jonge op 2 maart naar de Kamer stuurde. In de brief omarmt de minister wat veldpartijen in de leidraad herkenbare en aanspreekbare wijkverpleging hebben vastgelegd. De Minister vertaalt de resultaten van de leidraad in: “in 2021 werkt de wijkverpleging in wijkteams”. Hieronder bespreekt Martien Bouwmans, deze brief. Hij twijfelt of die leidraad wel gaat werken.
De leidraad gaat over ….
De 13 pagina’s (!) tellende leidraad is opgesteld door V&VN, Actiz, ZN, VNG, VWS en de Patiëntenfederatie. Het stuk schetst het toekomstbeeld, dat vanaf 2021 werkelijkheid moet worden. Het gaat de oplossing bieden voor een nijpend probleem: het gebrek aan samenwerking, coördinatie en herkenbaarheid in de wijkverpleging, mede ontstaan door een woud aan wijkverpleging-aanbieders. Maar ook door de versnippering in de stelsels, waardoor veel meer samenwerking tussen sociaal domein (gemeente), Zorgverzekeringswet (zorgverzekeraars) Wet Langdurige Zorg (zorgkantoor) noodzakelijk is.
… en niet over
Allereerst even vaststellen waar de leidraad niet over gaat: de kwaliteit van de wijkverpleging , verbeteringen in de bekostiging van de wijkverpleging, toelating nieuwe aanbieders in de wijkverpleging, omgang met ongecontracteerde zorg, PGB-zorg en de arbeidsmarktproblematiek .
Doel van de leidraad: meer kwaliteit van wijkverpleging
Vanaf 1 januari 2021 gaat iedere wijk in Nederland aan de slag met de vorming van een herkenbare en aanspreekbare wijkverpleging. Dit betekent dat cliënten, hun omgeving, de wijkverpleegkundigen in de wijk zelf, zorgaanbieders of zorgprofessionals, in iedere wijk, op kunnen gaan rekenen op enkele kwaliteitskenmerken:
De wijkverpleging is dan : bereikbaar en herkenbaar (wie doet en kan wat in de wijk als het om wijkverpleging gaat), vast en overzichtelijk (de client krijgt continue, 24/7 zorg, vanuit een niet te groot team, mag afstemming tussen de formele en informele zorg verwachten en advanced care planning) . De wijkverpleging is aanspreekbaar en gezamenlijk verantwoordelijk (de wijkverpleging kent de wijk, kent alle andere aanbieders van zorg en gezamenlijk zijn de aanbieders verantwoordelijk). De samenwerkende wijkverpleging-aanbieders gaan het regelen. Wie wil niet in dit walhalla leven?
De grootste zorgverzekeraar en gemeente hakken knopen door
Op pagina 13 wordt, tenslotte nog een belangrijk item behandeld: wat als wijkverpleging-partijen er niet uitkomen? Of wat als de niet-gecontracteerde wijkverpleging, die overigens wél nog steeds betaald moet worden, niet meedoen? Als aanbieders van wijkverpleging er niet uit komen, dan nemen de inkopers (zorgverzekeraars en gemeenten) het initiatief om met de aanbieders van wijkverpleging om de tafel te gaan en afspraken te maken. Hierbij neemt in elk geval de grootste zorgverzekeraar en waar nodig/gewenst de grootste gemeente het initiatief. De andere zorgverzekeraars c.q. gemeenten tonen congruent gedrag.
Twijfel over succes van de leidraad
Congruent gedrag vertonen is nog niet zo helder. Ik betwijfel of andere gemeenten zo graag die ene grote zullen volgen. Hetzelfde geldt voor zorgverzekeraars met een klein marktaandeel in een regio./ Zullen die de ene grote verzekeraar volgen? Wel is duidelijk dat in deze tijden van corona de samenwerking in de zorg veel vanzelfsprekender is geworden. Misschien komt daardoor de leidraad toch tot implementatie. Gelukkig, 2023 wordt de leidraad door een externe partij geëvalueerd.