Billstedt/Horn is een stadsdeel van Hamburg met 110.000 inwoners. De gezondheidssituatie is er slecht. Daarom heeft zorgverzekeraar AOK een interventie ontworpen die per 1 januari 2017 van start is gegaan. Er zijn vier doelen die men wil bereiken.
Interventie
In het Hamburgse Billstedt/Horn wonen vele mensen met een migratie achtergrond. De sociaal economische status is er laag en de ziektelast hoog. Mensen hebben er een kortere levensduur dan elders in deze miljoenenstad. De Spoedeisende Hulpafdelingen van ziekenhuizen zijn er overvol: er werken te weinig professionals in de eerste lijn. Om vier doelen tegelijk te halen is zorgverzekeraar AOK een interventie gestart per i januari 2017: Gesundheit für Bilstedt/Horn. De doelen zijn: 1. Betere toegang tot de zorg voor mensen met een migranten achtergrond, 2. werkdrukverlaging voor artsen, 3. doelmatiger patiëntenzorg en 4. verhoging van de kwaliteit van de individuele zorgverlening.
De genoemde interventie bestaat uit drie elementen:
- De inrichting van een gezondheidskiosk op een centraal punt in het stadsdeel.
Hier krijgen wijkbewoners in hun eigen taal informatie over hun gezondheid en hun klachten. Indien nodig krijgen zij hulp bij het maken of wijzigen van een afspraak met een arts. - Het gebruik van een elektronisch patiëntendossier en van mobiele apps.
Patiënten kunnen dat dossier vanaf huis inzien. Via de app kunnen zij communiceren met hun arts. - Integratie van zorg uit eerste en tweede lijn.
Meer dan in Nederland werken in deze wijk specialisten in de eerste lijn los van het ziekenhuis. Denk hierbij aan orthopeden die conservatief behandelen en aan gynaecologen die taken hebben die in Nederland door vroedvrouwen worden uitgevoerd. De opzet is om voor mensen met chronische aandoeningen en met multimorbiditeit en voor hen die vele geneesmiddelen dagelijks gebruiken, de zorg vanuit eerste en tweede lijn te integreren. Deze deelinterventies lijkt op de anderhalfdelijnszorg in Nederland.
Enthousiaste professionals
Om de stadsdeelinterventie Gesundheit für Bilstedt/Horn uit te werken heeft de AOK een bedrijf in de arm genomen. Dat heet Optimedis. Helmuth Hildebrandt geeft daaraan leiding. Hij ontwierp ook de interventie Gesundes Kinzigstal in Zuid Duitsland. Ondergetekende bezocht op 16 maart de wijk Bildstedt/Horn, begeleid door Optimedis-medewerkers. Ik ontmoette vele enthousiaste professionals die allen de vier doelstellingen en drie deelinterventies omarmden.
Evaluatie
De AOK stelt voor drie jaar een bedrag van 6,3 miljoen euro beschikbaar. Het Hamburgse Centrum voor Gezondheidseconomie evalueert de interventie en haar generaliseerbaarheid naar andere gebieden. De evaluatie let onder meer op de totale zorguitgaven in Bildstedt/Horn, het terugdringen van ziekenhuisopnamen vanwege de versterking van de eerste lijn en de mate waarin burgers zijn geactiveerd tot gezonde leefstijlen.
IFIC-congres
Ondergetekende was in Hamburg voor de bestuursvergadering van de International Foundation of Integrated Care (IFIC). De genoemde Hildebrandt is penningmeester van het IFIC en ik zelf voorzitter. In mei houdt het IFIC in Dublin haar congres over interventies zoals in Hamburg en over de anderhalfde lijn zoals in Nederland. Wij verwachten 1.200 deelnemers. Wil je meer informatie of je aanmelden voor dit congres? Klik dan hier.