Nijkerk begon vier jaar geleden met domeinoverstijgende longzorg. Het was de bedoeling om alle COPD-patiënten in Nijkerk de juiste zorg op de juiste plek te geven. Nu vier jaar verder blijkt dat ketensamenwerking zijn vruchten afwerpt.
Pioniers
De zorgverleners in Nijkerk zijn pioniers als ze in april 2015 samen met zorgverzekeraar Zilveren Kruis besluiten om in de eerstelijns longzorg niet langer te sturen op productie, maar op uitkomsten. Er komt een shared savings contract met duidelijke resultaatafspraken en een looptijd van drie jaar.
Persoonsgericht en preventief
Sam Siemssen, directeur-bestuurder van Stichting GezondheidsCentra: “We wilden van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. De zorg moest meer persoonsgericht, preventief en proactief. Bij de invulling hiervan werden we gehinderd door de welbekende schotten in de zorg en bekostigingsstructuren.”
Hoge organisatiegraad
Wat de samenwerking volgens hem vanaf het begin vergemakkelijkt heeft, is de hoge organisatiegraad van de eerste lijn in Nijkerk. Alle huisartsen in de plaats zijn aangesloten bij de Stichting Gezondheidscentra Nijkerk. Daarnaast is ook een groot aantal andere zorgverleners hierbij aangesloten, zoals apothekers, fysiotherapeuten, diëtisten en psychologen.
Triple aim
De triple aim doelstellingen gelden bij de start als uitgangspunt: de gelijktijdige verbetering van gezondheid, kwaliteit en betaalbaarheid. De verbeterde gezondheid moet gaan blijken uit de afname in het aantal ziekenhuisopnames ten gevolge van longaanvallen. De verbetering van ervaren kwaliteit moet blijken uit een zogenaamde Consumer Quality index meting. En de trendmatige jaarlijkse stijging van totale longkosten moet met 1 procent omlaag, de tweedelijnskosten met 25 procent. Hieraan voegt Nijkerk een vierde poot toe: het verhogen van het werkplezier van de zorgverleners.
Samenwerking
Nijkerk telt ongeveer 465 COPD-patiënten. Een concrete verandering voor hen is dat alle patiënten een exacte diagnose krijgen met risico inschatting en passende begeleiding. Dit gebeurt in samenwerking met longartsen uit het St Jansdal Ziekenhuis in Harderwijk en het Meander Medisch Centrum in Amersfoort.
Eenduidige instructies
Daarnaast streven de samenwerkende zorgverleners naar een gezamenlijk medicatiebeleid en duidelijke, eenduidige instructies voor alle patiënten. Ze stimuleren actieve participatie van de patiënten door aan te sluiten bij wat de patiënt belangrijk vindt. Samen met patiënten maken ze plannen op maat. Om alle communicatie rond de patiënt goed te organiseren, maken de zorgverleners ook hierover duidelijke afspraken.
Minder verpleegdagen
Eind 2017 is de ketensamenwerking geëvalueerd. Het aantal verpleegdagen is in 2015 en 2016 duidelijk afgenomen ten opzichte van 2014. Het grootste deel van de COPD-patiënten die niet al in de tweede lijn bekend waren is uitvoerig gediagnosticeerd. Dit heeft onder andere geleid tot een meer efficiënt medicatiegebruik. Patiënten gaven aan dat de zorg verbeterd is. Ze krijgen meer aandacht en tijd. Er wordt beter geluisterd en de instructies zijn duidelijker.
Kostenbesparing
Eind 2017 was er nog geen inzicht in de precieze kostenbesparingen. Siemssen: “Inmiddels weten we dat de kosten per longpatiënt gedaald zijn en dat we het beter doen dan het landelijke gemiddelde.”
Transmurale samenwerking
De zorgverleners zijn positief over het project en de uitvoering. Ze vinden dat de relatie tussen zorgverlener en patiënt is verbeterd. Ook de transmurale samenwerking heeft een positieve impuls gekregen. Zowel in de samenwerking met de tweede lijn, maar bijvoorbeeld ook in de samenwerking met paramedici en thuiszorg. De transmurale samenwerking wordt als inspirerend ervaren.
Rol zorgverzekeraar
Wat in Nijkerk kan, kan in principe overal. Siemssen: “Wie aan de slag wil, is van harte welkom om ons methodiek te gaan gebruiken. We hadden hier natuurlijk wel een paar voordelen. Denk aan de hoge organisatiegraad, maar ook aan de medewerking van Zilveren Kruis. Zonder de medewerking van de zorgverzekeraar komen de veranderingen niet van de grond. Het contract voor drie jaar is inmiddels verlengd. ”
Regionale data infrastructuur
In Nijkerk wil men het contract opschalen naar alle chronische zorg. Diabetes en CVRM staat bovenaan de lijst. Een uitdaging blijft het meten en analyseren van de uitkomsten, en daar is consensus en data voor nodig. Siemssen: “Wij oriënteren ons op een regionale data infrastructuur, zodat we beter kunnen sturen op uitkomsten en actief kunnen interveniëren.”
Tot zover het bericht over Longzorg in Nijkerk van Maaike Zweers, content coördinator bij Qruxx; het kennisplatform over waardegedreven zorg.
Congres Juiste zorg op de juiste plek
Sam Siemssen is een van de spreker op het congres 16 november over de Juiste zorg op de juiste plek en de hoofdlijnenakkoorden. In een parallelsessie zal hij uitgebreid stilstaan bij de opzet en het tot stand komen van het Nijkerkse longzorgprogramma, de geleerde lessen en de plannen voor de toekomst. Meer informatie over het congres, het programma en de sprekers vind je hier.