Het wetsvoorstel WAMS (=Wet aanpak meervoudige problematiek sociaal domein) regelt het verstrekken van gegevens van cliënten met meervoudige problematiek om tot een integrale aanpak te kunnen komen. De wet heeft vooral betrekking op uitwisseling van gegevens tussen gemeentelijke diensten, maar raakt ook de zorg. Zeer veel partijen hebben commentaar op het wetsontwerp aangeleverd.
Goede zaak,
vindt de gemeente Utrecht; ‘een gezin, een plan, een regisseur’ komt met de voorgestelde wijzigingen beter tot z’n recht. Casusoverleg over cliënten met complexe, meervoudige problematiek wordt er eenvoudiger door. De Utrechtse verwachting is dat “het ertoe leidt dat complexe, meervoudige problematiek in het sociaal domein vaak relatief simpel op te lossen is wanneer alle betrokken partijen de ondersteuning op elkaar afstemmen. De wettelijke verankering is belangrijk, het overkomt de huidige onduidelijkheid en administratieve lasten”.
of Doe maar niet.
Voor de KNMG hoeft het allemaal niet. De KNMG ziet vooral en in eerste instantie een “doorbreking van het beroepsgeheim”, de “vertrouwensband tussen arts en patient wordt er geweld mee aangedaan ”. Laat gemeenten eerst zelf de verplichting krijgen informatie te verzamelen, zodat onnodige druk op de vertrouwensrelatie wordt voorkomen, stelt de KNMG fijntjes in haar commentaar op de wet. Zeker géén wettelijke verplichting tot het aanleveren van gegevens in een casusoverleg. Niet nodig, disproportioneel. En als er wel gegevens aan de gemeente moeten worden versterkt dan alléén aan een bij de gemeente aangestelde arts, een medisch adviseur. Iedere gemeente moet wettelijk verplicht worden die in dienst te nemen, aldus de KNMG.
De samenwerking tussen huisartsenzorg of eerstelijnszorg in het algemeen met het sociaal domein is natuurlijk erg gediend met casus-overleggen waarin betrokken diensten en hulpverleners broodnodige gegevens om tot een integrale aanpak te kunnen komen kunnen uitwisselen om tot één plan van aanpak te komen. Uiteraard met alle waarborgen. Door de verplichting tot aanleveren van gegevens in de wet op te nemen wordt de broodnodige helderheid gecreëerd die tot nu toe ontbrak. Voor veel artsen is en was het volstrekt onduidelijk óf het beroepsgeheim überhaupt aanlevering van gegevens toestond. Dat zorgde voor veel verwarring en veel gedoe. Ook bij het huidige wetsvoorstel blijft het overigens de arts die zelf die bepaalt wát er wordt aangeleverd., en maakt hij/zij een eigen afweging of het beroepsgeheim in het geding is. De wet creëert helderheid dat hij het in ieder geval mag.
Opdracht tot samenwerken gemeenten zorg niet belemmeren.
Het gaat bij het verstrekken van (persoons) gegevens natuurlijk om privacy-gevoelige gegevens. De waarborgen zijn dan ook strak ingezet in de WAMS. Misschien zelfs te strak. De gemeente Utrecht kaart aan dat er overlap bestaat tussen zorg die geleverd wordt tussen WMO, ZVW en WLZ. De huidige opdracht is dat gemeenten en zorgverzekeraars het beleid op elkaar af te stemmen. Daarvoor is gepseudonimiseerd (of geanonimiseerd) onderzoek nodig, maar het wetsvoorstel lijkt door de strenge insteek dat onmogelijk te gaan maken. Dat is met het oog op de toekomst een belangrijk punt, dat opgehelderd moet worden. Zo wordt effectonderzoek naar het beleid onmogelijk. “Onderzoek voor beleidsontwikkeling is nodig, niet als enige manier om beleid te ontwikkelen en verbeteren, maar wel als een van de manieren. Dat zou ons inziens de samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars ten goede komen en daarmee de zorg verbeteren”.
Je hebt “hakken in het zand” commentaren en commentaren die meedenken in het belang van de cliënten. Hoe dan ook, het is zeer te hopen dat uitwisseling van gegevens tussen het zorg en sociaal domein snel verbetert. Dat is essentieel en van groot belang voor de patiënt. Je kunt overigens alle commentaren, dat zijn er veel, vinden op: https://www.internetconsultatie.nl/meervoudigeproblematiek/reactie/060958c9-99dd-40c6-88de-6e9d03b1d5bd
Auteur; Martien Bouwmans
Ik ben enkele jaren mentor geweest van een neef met complexe GGZ problematiek. Ik liep herhaaldelijk tegen de onwil van behandelaars (ik ben er in die tijd vele tientallen tegengekomen) om gegevens uit te wisselen. Kennis over wat het beroepsgeheim is en over de functie en verantwoordelijkheid van een mentor was meestal de oorzaak. Een wettelijke regeling zal het probleem slechts ten dele oplossing. Opleiding en verplichte nascholing van zorgprofessionals zal meer effect hebben.