De Nederlandse en Engelse gezondheidszorg hebben veel raakvlakken en kennen veelal dezelfde problemen. Omdat De zorg -net als in Nederland- schaars is, wil de Health Foundation in Engeland de bestaande bekostiging van DBC’s afschaffen en vervangen door populatiegebonden bekostiging. Ik roep de nieuwe Nederlandse ministers voor Volksgezondheid op om dit Engelse voorbeeld te volgen.
Vergelijkbaar
Het Engelse gezondheidszorgbudget groeit tot 2021 met maximaal 1,1 procent per jaar. Dat is lager dan ooit. De vraag naar zorg neemt over dezelfde periode toe met ongeveer driemaal dit percentage. Dit is hetzelfde probleem als van Rutte-III: ook in Nederland stijgt de vraag ongeveer driemaal zo snel als het macrobudget. Ook in andere opzichten lijkt de Engelse National Health Service (NHS) op die in Nederland. Immers, de NHS telt ongeveer evenveel ziekenhuisbedden en specialisten per 100.000 inwoners als Nederland. En zij kent eveneens een sterke eerste lijn.
Zorginkoop
Sinds begin deze eeuw heeft de NHS bepaalde instanties die zorg inkopen. Iets wat in Nederland de zorgverzekeraars doen. Ziekenhuizen en huisartsen sluiten contracten af met die instanties. De Engelsen spreken alleen niet over marktwerking maar over het halen van de targets van de commissioners (= zorginkopers) en over de purchaser provider split.
Care sector
Er bestaat één groot verschil met de Nederlandse zorg: de care sector is bij ons beter ontwikkeld. Mensen met een lichaamsbeperking, een chronische psychiatrische aandoening of dementie zijn in Nederland beter af. Dat komt omdat Nederland rijker is en in Engeland de zorg uit belastinggeld wordt betaald. De genoemde sectoren staan minder in de belangstelling bij de politieke partijen en de massamedia, dus krijgen zij minder geld. De Engelsen hebben er twee mooie uitdrukkingen voor, als huisartsen of specialisten niet genoeg geld krijgen van het parlement: ‘plannen per decibel geluid van de massamedia’ en ‘wapperen met de lijkwade’.
Voorhoede regio’s
Om de Engelse zorg doelmatiger te maken en de kwaliteit te behouden zetten de Engelsen sinds twee jaar in op zorginnovatie. Ze werken met vijftig voorhoede regio’s (vanguard regions). Dat zijn regionale samenwerkingsverbanden van eerste lijn, huisartsen, specialisten, ziekenhuizen en ouderenzorg. Daarnaast bestaat er de ambitie om Accountable Care Organisations te vormen naar voorbeeld van de Obamacare. Deze ACO’s runnen gezondheidscentra (medical homes) en ziekenhuizen als één geheel en vertraagden de kostenverhoging in de VS.
Populatiegebonden bekostiging
Schaarste in de NHS is groter dan ooit; ook voor de curatieve sector. Daarom beveelt het onafhankelijke onderzoekscentrum The Health Foundation een ander betaalsysteem aan. Zij bracht vorige week een rapport uit op basis van interviews met 75 experts binnen en buiten de NHS. De Health Foundation wil de bestaande bekostiging van DBC’s afschaffen en vervangen door populatiegebonden bekostiging. Dat is bekostiging op basis van kenmerken van de populatie die een zorgaanbieder bedient. Daarbinnen kunnen aanbieders schuiven: van tweede lijn naar eerste lijn, van cure naar care.
Doelstellingen betaalsysteem
Het onderzoekscentrum heeft acht principes als uitgangspunt voor zo’n betaalsysteem dat innovatie bevordert. Ik som ze op, zonder verdere toelichting: een duidelijk doel van het betaalsysteem, realistische verwachtingen over de invloed om dat doel te bereiken, nationale consistentie met lokale flexibiliteit, financiële prikkels die werken in de richting van de doelstelling, hoge kwaliteit van data over het bereiken van het doel, balans tussen gebruiksgemak en recht doen aan complexe zorg, onafhankelijke toezicht en ondersteuning en als achtste principe: de tijd om nieuwe versies van het betaalsysteem op beperkte schaal uit te proberen en te evalueren.
Nederlandse situatie
De nieuwe Nederlandse regering heeft in haar Regeerakkoord geen voornemens opgenomen om populatie gebonden bekostiging in te voeren voor zorgaanbieders. En de betaling van ‘prijs maal hoeveelheid’ los te laten. Dat is vreemd, want meen steekt de loftrompet over bestuurlijke akkoorden op nationaal niveau, die zo goed de kosten beheersen. Dan is een logische volgende stap om dergelijke akkoorden af te sluiten op regionale niveau.
Regionale akkoorden
Niet dat ik in één keer de ‘prijs maal hoeveelheid bekostiging’ wil loslaten voor het hele land. Maar ik ken gebieden zoals Friesland, West-Brabant en Lelystad die zich graag als voorhoede regio voor regionale bestuurlijke akkoorden met populatiegebonden bekostiging aanmelden. Kom op, nieuwe ministers voor Volksgezondheid, Hugo de Jonge (CDA) en Bruno Bruins (VVD) , pak de kans om kosten beter te beheersen, samenwerking te stimuleren en voort te borduren op internationale kennis.
Congres
Op het congres over geïntegreerde zorg op 15 februari 2017 geeft ondergetekende een workshop over samenwerking tussen eerste en tweede lijn in de VS en in Engeland. De workshop zelf gaat over twee vragen: Wat kan Nederland leren van het buitenland over de invloed van populatiegebonden bekostiging op de samenwerking tussen eerste en tweede lijn? Wat is een geschikte strategie om die kennis toe te passen in eigen land? Wil je naar dit congres en de workshop (er zijn nog acht andere interessante workshops) klik dan hier en schrijf je in.