Praktijk Ondersteuners voor de Huisarts (POH’s) werken vaak wijkgericht. Theoretisch gezien ligt het daarom voor de hand dat POH’s nauw samenwerken met de professionals van de sociale wijkteams en jeugdteams. In de praktijk loopt dat lang niet altijd even soepel. In Leeuwarden lukt het wel om goed samen te werken.
Diversiteit
Vele huisartsen werken met Praktijk Ondersteuners voor de Huisarts voor jeugd met opgroei of opvoedproblemen. Ook hebben huisartsenpraktijken vaak een POH voor patiënten met psychische problemen en POH’s voor mensen met chronische aandoeningen zoals diabetes en COPD.
Geen stigma
De POH is een zorginnovatie die de laatste vijftien jaar is opgekomen en uniek is in Europa. Meestal hebben POH’s een HBO- of een universitaire opleiding. Door hun directe relatie met de huisartsengroep krijgen zij veel verwijzingen die niet stigmatiseren. Er wordt niet direct een etiket op geplakt van dit is een kind met ADHD of dat is een patiënt met een depressie. En net als de huisartsen zelf werken de POH’s wijkgericht. Zij mogen meestal maximaal vijf gesprekken voeren met een cliënt.
Minder verwijzingen
Theoretisch gezien ligt het voor de hand dat de POH’s nauw samenwerken met professionals van de sociale wijkteams en jeugdteams. Ik noem die professionals in dit bericht sociaal werkers. In Leeuwarden lukt het om deze theorie in de praktijk van de negen wijkteams toe te passen. Daar zit bijvoorbeeld de POH Jeugd bij de wekelijkse bespreking van cliënten door het Jeugdteam. De sociaal werker heeft vooraf toestemming gevraagd voor bespreking van de problematiek met Jeugdteam en POH jeugd. Gezamenlijk bekijken sociaal werker en POH wat het beste zorgaanbod is. Door deze werkwijze daalde de verwijzingen naar gespecialiseerde jeugdinstellingen spectaculair met 60 procent in de afgelopen jaren.
Onafhankelijke wijkteams
Deze samenwerking tussen POH en sociaal werker bestaat niet alleen voor jeugd met opvoed- en opgroeiproblemen, maar ook voor mensen met psychische problemen en met chronische aandoeningen. Leeuwarden liep voorop bij het creëren van onafhankelijke wijkteams, los van de gemeente Leeuwarden en los van zorgaanbieders. De teams zijn ondergebracht bij de Coöperatie Amaryllis. Voor de coöperatie is het moeilijk manoeuvreren tussen de belangen van de gemeente en de gespecialiseerde zorgaanbieders. Maar negen jaar na haar oprichting heeft men daarin de nodige professionaliteit ontwikkeld.
Congres
Deze kennis pikte ondergetekende op tijdens een gesprek op 30 augustus met Amaryllis directeur Henrie de Boer en sociaal werker Saïda Youssef, teamleider Sociaal Wijkteam Noord te Leeuwarden. De Boer is spreker op het congres Samenwerking Wijk- en Jeugdteams met Eerstelijn op 29 september in Utrecht. In een plenaire voordracht vertelt hij over opkomst en tegenwoordige bloei van Amarlyllis en somt de geleerde lessen op. Youssef gaat in op de hierboven beschreven succesvolle samenwerking tussen POHs en sociaal werkers.
Randvoorwaarden
Net als bij andere voordrachten gaan De Boer en Youssef eerst in op gemaakte professionele afspraken. Daarna bespreken zij vijf randvoorwaarden daarvoor: 1. Competenties van cliënten 2. Kwaliteitsborging van de professionele afspraken 3. Een bekostiging die samenwerking stimuleert 4. Adequate en veilige digitale ondersteuning en 5. Dienend leiderschap gericht op de belangen van patiënt en professional. Ondergetekende heeft de theorie van deze randvoorwaarden beschreven in het Engelstalige boek Integrated Care: Better and Cheaper.
Informatie
Wil je meer weten over de goed lopende samenwerking tussen eerste lijn en sociale teams in Leeuwarden en in andere gemeenten in Nederland? Wil je weten welke onderzoeken er naar innovatie lopen in ons land? Ben je geïnteresseerd in de samenwerking tussen eerste lijn, sociale teams, jeugdteams, FACT-teams in de geestelijke gezondheidszorg? Klik dan hier, lees de congresbrochure en meld je aan.