Uitbreiding zorggroepen stimulans voor chronische zorg

De ontwikkeling van de chronische zorg in Nederland stagneert volgens een aantal experts. Zij willen daarom de zorggroepen van huisartsen uitbreiden. Dat kan in drie verschillende richtingen en moet geleidelijk plaatsvinden: geen revolutie, maar evolutie.

Chronische aandoeningen

Sinds 2011 organiseren zorggroepen van huisartsen zorgprogramma’s voor mensen met diabetes, verhoogd risico op hart- en vaatziekten en COPD. Soms doen zij dat ook voor mensen met depressies, neurologische aandoeningen, dementie en met meer dan één chronische aandoening. Enkele zorggroepen runnen zowel deze programma’s als ook huisartsenposten. Want het zijn dezelfde huisartsen die bij beiden betrokken zijn.

Zorggroepen

Sinds 2011 stagneert de ontwikkeling van de chronische zorg in Nederland in vergelijking met het buitenland volgens vijftien experts. Zij pleiten ervoor om de zorggroepen van huisartsen uit te breiden in drie richtingen. De eerste is dat zorggroepen zich verantwoordelijk gaan voeren voor programmatische zorg aan mensen met alle soorten chronische aandoeningen. Dat moet geleidelijk gebeuren en rekening houden met wat lokaal al is bereikt.

Disciplines en taken

De tweede richting is dat zorggroepen meer disciplines gaan omvatten dan alleen die van de huisartsen. Zorggroepen zouden ook heel goed de zorg van wijkverpleegkundigen (die vaak voor chronische zieken werken) kunnen coördineren. De derde richting is dat zorggroepen meer huisartsgeneeskundige taken krijgen. Bijvoorbeeld ondersteuning van zelfmanagement van chronisch zieken en hun partners.

Evolutie

Als Nederland kiest voor één of meer van deze drie richtingen, moet er veel veranderen aan zorgpaden en beslisbomen, zelfmanagement ondersteuning, bestuursvormen, kwaliteitsborging, Zorg-ICT en bekostiging. Dit heeft zijn tijd nodig: geen revolutie maar evolutie.

Zorgverzekeraars

Op 14 december presenteren Ineke Boxem en Karlie van Kuijk dit drie richtingen voorstel. Zij werken beiden bij zorgverzekeraars: VGZ en De Friesland. Ze zijn beiden betrokken bij de zorginkoop van hun organisaties. Zij interviewden de genoemde vijftien experts en vergeleken de ontwikkelingen in Nederland met die in het buitenland. Hun presentatie vindt plaats tijdens het Chronische Zorg Congres dat op 14 december plaatsvindt in Utrecht. Die presentatie is gebaseerd op hun nieuwe boek ‘bekostiging van zorgnetwerken voor mensen met veel voorkomende chronische aandoeningen’. De elektronische versie kan je hier downloaden. Een artikel over hun onderzoek en nieuwe boek in Zorgvisie van 6 oktober tref je hier aan.

Van tweede naar eerste lijn

Op het congres komt ook een voorstel aan de orde om 1,5 miljard euro (ofwel ongeveer 170.000 euro per huisarts) geleidelijk over te hevelen van de tweede lijn naar de eerste lijn. Als je de resultaten van goede Nederlandse voorbeelden optelt blijkt dat dit kan, als Nederland dit wil. Auteur van dit spectaculaire voorstel is Jan Peter Heida van onderzoeksbureau SiRM (Strategies in Regulated Markets) te Den Haag. Zijn voorstel voor de lange termijn wordt kort voor 14 december openbaar. Tijdens het Chronische Zorg Congres licht hij zijn voorstel toe en gaat hij hierover in discussie met de zaal.

Kleinschalige innovaties

Op het congres doet ondergetekende het voorstel dat eerste lijn en ziekenhuizen gezamenlijk een zorgaanbod doen aan zorgverzekeraars. Die kopen dan een gezamenlijk pakket bij beiden in. Ziekenhuis en eerste lijn functioneren dan als een Amerikaanse Accountable Care Organization. Ik heb hierbij de goede ervaringen met het Alternative Quality Contract (ACO) voor ogen, dat in mijn nieuwe boek uitvoerig aan de orde komt. Ook hier geldt: kleinschalige zorginnovatie gaat vooraf aan veranderingen in algemene wetgeving en financiële regelgeving. Experimenteer mogelijkheden in wetten moeten soelaas bieden aan deze innovaties.

Congres

Kortom: het Chronische Zorg Congres beoogt concrete voorstellen te presenteren die nu al lokaal uitgeprobeerd kunnen worden en op termijn overal te benutten zijn. Wil je de sprekers ontmoeten van het drierichtingenmodel, de substitutie van tweede naar eerste lijn, de Nederlandse ACO’s en van andere innovaties? Wil je meedenken en meepraten over de toekomst van de chronische zorg? Klik dan hier, lees de congresbrochure en meld je aan.