Versimpeling van medicatiebeleid van ouderen: ja dat kan

De medicatie-inname van ouderen die ontslagen zijn vanuit de Geriatrische Revalidatiezorg naar huis te verbeteren: dat was het onderwerp waarop Grazia van der Ven onlangs afstudeerde bij de Master Innovatie in Zorg en Welzijn van de Hogeschool Utrecht. Hieronder vat zij haar afsudeerscriptie samen.

Comorbiditeit en kwetsbaarheid

In de praktijk ervaren ouderen, mantelzorgers en zorgverleners knelpunten in de medicatietrouw (het opvolgen van de aanbevelingen van de medicatie) in de thuissituatie. Voor ouderen die Geriatrische Revalidatiezorg (GRZ) ontvangen, is medicatietrouw belangrijk aangezien binnen deze groep meestal sprake is van comorbiditeit, en kwetsbaarheid. In Nederland wordt GRZ aangeboden aan ongeveer 45.000 personen per jaar. GRZ is gericht op herstel van functioneren en maatschappelijke participatie bij relatief laag belastbare ouderen na een acute aandoening of functionele achteruitgang. Bij deze ouderen dragen verschillende factoren bij aan het niet-naleven van aanbevelingen over de medicatie. 

Veldonderzoek

Voor de analyse van het probleem is veld- en literatuuronderzoek verricht. Interviews zijn afgenomen onder cliënten/mantelzorgers en professionals binnen de GRZ en thuiszorg. Bevindingen vanuit zowel het veld- en literatuuronderzoek laten zien dat betrokkenheid vermindert door beperkte keuzevrijheid en informatieverstrekking. Dat heeft een negatief effect op de medicatietrouw. De complexiteit van het medicatiebeleid lijkt daarbij een belangrijke factor. Hiermee wordt bedoeld de hoeveelheid medicatie, de vele veranderingen in de medicatie en het onvoldoende kennis hebben van de medicatie door ouderen. Voor deze doelgroep is het van belang om de interventie Versimpeling van het medicatiebeleid in te voeren. Deze interventie ontwierp ik als afstudeerproject.

Versimpeling van het medicatiebeleid

De interventie is gericht op:

1. Voorschrijver vermindert het aantal medicatie-inname momenten per dag; medicatie wordt vaak standaard 3-4x per dag voorgeschreven. Dosering wordt zoveel mogelijk, 1-2x per dag voorgeschreven. 
2. Het afstemmen van de toedientijden op het dagritme van de client in zijn/haar thuissituatie; de voorschrijver houdt bij het voorschrijven van de medicatie rekening met het (slaap)ritme van de client (middag dutje, tijdstip naar bed gaan, tijdstip opstaan, wekelijkse uitje/afspraak)
3. Informatieverstrekking (werking, bijwerking, therapie) over de voorgeschreven medicatie bespreken met de cliënt/mantelzorger. De cliënt/mantelzorger kan met deze informatie, samen met de voorschrijver, een afgewogen beslissing nemen over het medicatiebeleid. 

Medicijndispenser

De interventie wordt zoveel mogelijk gecombineerd met de inzet van een medicijndispenser binnen de GRZ. De medicijndispenser wordt na gebleken geschiktheid meegenomen naar huis.

Interventie aanpassen aan lokale context

De interventie ‘Versimpeling van het medicatiebeleid’ heb ik eerst in het algemeen ontwikkeld en daarna aangepast binnen de lokale context van Brabantzorg, een grote thuiszorgorganisatie. Bij de daadwerkelijke invoering is training vooraf van verpleegkundigen en voorschrijvers in samenwerking en groepsleren noodzakelijk.  

Meer zelfmanagement

De ontwikkelde interventie past binnen de strategie van organisatie waar ik het project deed, omdat  daardoor meer maatwerk te bieden was. Bovendien speelde de interventie in op de toenemende zorgvraag in combinatie met personeelstekort. De interventie zorgt voor een verbetering van het zelfmanagement van de cliënt waardoor de medicatietrouw vergroot kan worden. In het najaar gaan de orgaiisatie daadwerkelijk starten met de interventie Versimpeling van het medicatiebeleid. 

Meer weten?

Heb je vragen of ben je nieuwsgierig naar de gehele afstudeerscriptie? Stuur dan een mail naar naar Grazia van der Ven via grazia.vanderven@brabantzorg.eu  of een linkedIn-bericht via https://www.linkedin.com/in/grazia-van-der-ven-14251b51//