Guus Schrijvers

Geld is in de Romeinse tijd uitgevonden om betaling van goederen en diensten makkelijker te maken. Thans bestaan er diensten waarvoor geen betaling met geld plaatsvindt. Die diensten betreffen vooral vrijwilligerswerk en mantelzorg. Zij zijn wel in uren uit de drukken: bijvoorbeeld een burger verleent 12 uur vrijwilligerswerk per week. Wie gratis hulp biedt aan mensen die bijvoorbeeld slecht ter been zijn, ontvangt op het Zeeuwse eiland Tholen en in de stad Bergen-op-Zoom munten met de naam posito. Een uur vrijwilligerswerk is gelijk aan één posito. De wereldwijd werkende organisatie Qoin treedt op als bank.

SamenDoen
Het experiment op Tholen en in Bergen op Zoom heet SamenDoen. Winkeliers, gemeenten, zorgaanbieders en welzijnsinstellingen geven de munten uit. Wie munten bezit, kan een beroep doen op anders burgers voor bijvoorbeeld kinderoppas, vervoer, begeleiding en kleine klusjes. Ook kan je de munten inwisselen voor aanbiedingen bij de aangesloten winkeliers. Bij de plaatselijke bevolking slaat het vrijwillig werken met posito’s enorm aan. Ouderen durven makkelijker aan derden om hulp te vragen en die te betalen met posito’s. Een professioneel en ingenieus calculatieschema voorkomt een bankroet van Qoin. Het experiment SamenDoen groeit als kool. Men verwacht over twee jaar dat de meeste inwoners van Tholen en Bergen op Zoom meedoen.

Ketenzorgcongres 
Al deze informatie pikte ik  op tijdens een lezing op het internationale ketenzorgcongres in Edinburgh. De directeur van Qoin, de Amsterdammer Edgar Kampers, hield de lezing. Bij de bijna 500 congresdeelnemers kwam zijn verhaal over als een aantrekkelijke oplossing om de samenhang tussen betaalde zorg en vrijwilligerswerk te verbeteren.

Wisselend succes
In het Engelse Bristol loopt een vergelijkbaar experiment. Daar kunnen burgers hun gemeentelijke belastingen betalen met een soort posito’s. Kampers gaf aan dat een vergelijkbaar project in Amsterdam-Oost niet slaagde. Daar heette de muntsoort: Makkie. Bewoners met vele verschillende nationaliteiten voelden geen betrokkenheid op elkaar of begrepen het systeem niet.