Value Based Health Care (VBHC) betaalt de zorg op basis van gegevens die bij patiënten zijn uitgevraagd. Moeten zorgverzekeraars de VBHC-experimenten afblazen vanwege de hoge uitvraagkosten bij patiënten? Ik vind van niet en leg hieronder uit waarom.
Minder kwaliteitsindicatoren
Ziekenhuizen willen veel kwaliteitsindicatoren afschaffen, omdat de kosten van registreren te hoog zijn. Bovendien zijn er te veel dataverzamelaars die op net weer een andere manier en met verschillende software werken. Value Based Health Care (VBHC) betaalt de zorg op basis van gegevens die bij patiënten zijn uitgevraagd. In vaktaal: op basis van Patient Reported Outcome Measures (PROM’s) en Patient Reported Experience measures (PREM’s). Twee weken geleden schreef ik een blog op deze website over de theoretische onderbouwing van VBHC.
VBHC-experimenten
Moeten zorgverzekeraars de VBHC-experimenten ook afblazen vanwege de hoge uitvraagkosten bij patiënten? Deze vraag kwam naar voren tijdens een workshop in het Medisch Centrum Alkmaar op 23 april. Daaraan namen zo’n 25 personen deel die leiding geven aan oncologie-afdelingen van ziekenhuizen in het hele land. Ondergetekende zat de bijeenkomst voor. Farmaciebedrijf Sanofi had de workshop uitstekend voorbereid. Onderstaande tekst is gebaseerd op de discussie hierover, maar is geen verslag daarvan.
Meer geld
Stel een borstkankercentrum krijgt meer geld als dat volgens de patiënten betere zorg levert. Het centrum meet uitkomsten over ervaren ongemak na de ingreep. Dat kan met vragenlijsten over ervaren rouw, vermoeidheid, pijn, angst op recidive van de tumor, verminderde seksualiteit en ervaren beschadiging van het zelfbeeld. Die vragen zijn elektronisch te stellen via een patiëntenportaal waarover de meeste ziekenhuizen thans beschikken. Vandaar worden ze geüpload, anoniem gemaakt, verwerkt door de IT-afdeling en opgestuurd naar de zorgverzekeraar. Bij een score die beter is dan elders, krijgt het borstkankercentrum meer geld.
Follow-up-tijd
Ik plaats vijf kanttekeningen bij deze gang van zaken. Het is onjuist als betere zorg alleen onmiddellijk na afloop van de ingreep bij patiënten wordt gemeten. Beter is het om een follow-up-tijd te nemen van enkele jaren. Dan zijn vragen te beantwoorden over overlevingskansen van de patiënten en bijvoorbeeld over de periode tussen ingreep en het optreden van uitzaaiingen. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat een interventie op korte termijn leidt tot meer vermoeidheid, maar uiteindelijk wel resulteert in een langere levensduur.
Uitkomsten gebruiken bij nacontroles
Een tweede punt is dat in dit voorbeeld de uitkomsten alleen worden gemeten als onderbouwing voor een extra-betaling. Maar de uitkomsten worden niet gebruikt bij de nacontroles van de oncoloog. Dat levert weerstand op bij patiënten. Uit onderzoek blijkt dat ze graag bereid zijn vragenlijsten in te vullen over ervaren gezondheid en ongemakken. Maar dan moeten professionals die antwoorden wel gebruiken in hun consulten en advisering. Dat betekent dat de consultduur langer wordt. De professional gaat immers meer aandacht besteden aan bijverschijnselen.
Doorvragen
Mijn derde punt is dat er bij de vragenlijsten zelden doorgevraagd wordt. Ik licht dit toe aan de hand van een vragenlijst van jeugdverpleegkundige Ingrid Staal, die bij mij promoveerde op een interactieve vragenlijst naar gezondheid en opvoedproblemen van peuters. In zo’n lijst is bij het voorbeeld over borstkanker hierboven de eerste vraag aan een patiënt: Ben u eerder vermoeid door de ingreep? Is het antwoord nee, dan komt een ander onderwerp aan de orde. Is het antwoord ja, dan verschijnen op het scherm eerst aanvullende vragen.
Remmend effect
Daarna komt de cruciale vraag aan de orde: Ontvangt u hulp uit uw omgeving om dit probleem op te lossen? Afhankelijk van het antwoord volgen vragen als Zou u hulp uit uw omgeving willen hebben? Zou u professionele hulp willen ontvangen? Uit de dissertatie van Staal blijkt, dat van een dergelijke uitvraagmethode een remmend effect uitgaat. Cliënten bleken minder hulp te vragen dan professionals wilden aanbieden.
Regionale verschillen
Naar aanleiding van de discussie in de genoemde workshop is mijn vierde punt dat het voorkomt dat een borstkankercentrum in het oosten of zuiden van het land soms moeilijker aan oncologen kan komen. Die blijven liever werken in de Randstad waar hun partner wel een baan kan vinden. Door dat tekort, scoren die centra lager bij patiënten: immers de wachttijden zullen door gebrek aan oncologen ongetwijfeld langer zijn en de consulttijd korter. Die lagere score zou wat mij betreft aanleiding moeten zijn tot extra-betaling ter stimulering van goede zorg overal in den lande.
Focuskliniek
Mijn laatste punt is dit: Value Based Health Care wordt vaak toegepast op nieuw ingerichte centra die gericht zijn op één aandoening. Die heten in vakjargon focuskliniek. Menig ziekenhuis zou ter stimulering graag eenmalig startgeld willen ontvangen ter dekking van aanloopkosten voor verbouwingen, software-aanpassingen en trainingen in het gebruik van vragenlijsten tijdens het consult.
Conclusie
Al met al concludeer ik, dat Value Based Health Care een goede aanpak vormt om bijverschijnselen bij de behandeling van (kanker)patiënten te benadrukken. Die moet niet worden afgeschaft. Wel dienen professionals gebruik te maken van digitale, interactieve vragenlijsten en de antwoorden agenderen tijdens hun consult. Welke betaalmethode bij VBHC het beste is, hangt af van de locatie: Randstad of niet-Randstad. Startgeld van een zorgverzekeraar om te komen tot een focuskliniek is meer dan welkom als stimulans voor Value Based Health Care.