Interview met huisarts Karin Groeneveld
‘In onze duo-praktijk, gevestigd in het Zorgplein Lemmer, lukt het ons om ondanks de stijgende zorgvraag voldoende tijd beschikbaar te hebben voor onze patiënten. Dat kan, omdat er een groot ondersteunend team beschikbaar is: assistentes die taken van ons overnemen, een verpleegkundig specialist voor de ouderenzorg en twee praktijkondersteuners voor de chronische zorg en de ggz. Binnen de huisartsengroep (hagro) in Lemmert hebben we één gezamenlijke praktijkmanager en een praktijkondersteuner voor de jeugdzorg. Daarnaast werken we nauw samen met andere eerstelijns zorgverleners.” Aan het woord is Karin Groeneveld. Zij is al twintig jaar huisarts in Lemmer. Zij is bestuurslid van de Friese Huisartsen Vereniging en voorzitter van de Tjongerscoop, een coöperatie van tachtig huisartsen die gevestigd zijn in de wijde omgeving van het ziekenhuis Tjongerschans te Heerenveen. Groeneveld liet zich bij de doorontwikkeling van het Zorgplein inspireren door het begrip Positieve Gezondheid van Huber. Ik interview haar in een serie van voorbeschouwingen op het congres De eerste lijn 2020-2030: regionalisatie, zorgvernieuwing en governance. Dat vindt plaats op 6 maart 2020 in het Stadion Galgenwaard te Utrecht.
Hoe kan dat, een grote praktijk en toch voldoende tijd voor de patiënt?
Nou ja, de werkdruk stijgt wel. Maar dat grote team van ondersteuners en de goede onderlinge samenwerking verlichten de taken van de huisartsen. Taakdelegatie en andere professionals vrijheid gunnen in hun omgang met patiënten staan hierbij centraal. Essentieel is ook de laagdrempelige verwijzing van een patiënt naar een andere professional. We kennen elkaar binnen het Zorgplein en hebben vertrouwen in elkaar. Het werken vanuit de gezamenlijke visie Positieve gezondheid is inspirerend en verbindt. Het laagdrempelige en elkaar informeel ontmoeten bespaart vergadertijd. Ik heb zelfs de tijd om een bestuursfunctie uit te oefenen.
Het Zorgplein in Lemmer als blauwdruk voor heel Nederland?
Iedere wijk of dorp heeft zijn eigen eerste lijn. Dat hangt af van de bevolkingsopbouw, van de historische ontwikkeling en ook van individuele personen: een huisarts die eraan wil trekken of een wethouder die steun wil bieden. Met steun van De Friesland Zorgverzekeraar, de GGD en de gemeente De Fryske Marren zijn wij afgelopen september gestart met een preventie project als onderdeel van het programma Vitaal Friesland. Hierin werken we samen aan positieve gezondheid met de wijkverpleegkundigen, het sociale wijkteam, oefentherapie, fysiotherapie, en Fact plus in het Zorgplein. Het Zorgplein beschikt thans ook over een info-balie die wordt bemenst door vrijwilligers. Lemmerse burgers kunnen daar met al hun vragen op sociaal gebied terecht. De vrijwiligers werken zoals spelverdelers bij voetbal en volleybal. Zij hebben goed inzicht in de sociale kaart. We zitten nu in de beginfase en hopen deze balie nog veel verder uit te bouwen, zodat op deze manier zorg en welzijn elkaar steeds beter weten te vinden.
En de samenwerking met de gemeente?
We hebben net in de regio een project afgerond binnen het ZonMw programma Ontwikkelsubsidie lokale netwerken samenhangende ouderenzorg – Fase I Dankzij dit project zijn we begonnen met het ontwikkelen van lokale (op dorp- of hagro niveau) driehoeken voor samenwerking tussen huisartsenzorg, sociaal domein en wijkverpleging. Daarnaast ontwikkelen we per gemeente een vergelijkbare driehoek op beleidsniveau.
Hoe wordt er samengewerkt met andere zorgpartners in de regio?
Al sinds 2015 wordt er in het adherentiegebied van het Tjongerschansziekenhuis samengewerkt aan integrale zorg in de regio. De demografische ontwikkeling en de uitdagingen in de zorg voor de komende jaren zijn in kaart gebracht en er is een gezamenlijke visie op zorg ontwikkeld binnen het Regioplan Integrale Zorg Heerenveen e.o. De samenwerkingspartners zijn het Tjongerschans ziekenhuis, de VVT instellingen, de thuiszorgorganisaties, de wethouders van de vijf betrokken gemeenten, de zorgverzekeraar, de patiënten organisaties en de huisartsen van zes hagro’s die zich hebben verenigd in de coöperatie Tjongerscoop.
Drie ontwikkelrichtingen in de regio
Vanuit het regioplan wordt door alle betrokken partners gewerkt aan drie ontwikkelrichtingen: geïntegreerde ouderenzorg met tien deelprojecten (1), gezamenlijke acute zorg van alle disciplines (2) en samenwerking met medisch specialisten met behulp van zorgpaden (3). De acute zorg is ingewikkeld en hangt samen met het niveau van de provincie Friesland. Sommige spoedeisende functies worden toegedeeld op basis van nationaal beleid.
Huisartsen en specialisten: één gezamenlijke coöperatie
Het ontwikkelen van zorgpaden maakt dat er intensiever contact is tussen huisartsen en specialisten en onderschrijft het gezamenlijk belang dat huisartsen en specialisten hebben om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Dit heeft ertoe geleid dat we voor de contractering van integrale zorgpaden een gezamenlijke coöperatie hebben opgericht van alle huisartsen en alle specialisten uit de regio. Medio vorig jaar hebben we gezamenlijk de eerste meekijkconsulten en adviesconsulten kunnen contracteren. Die contacten zijn nu nog fysiek, maar er wordt ook gewerkt aan digitale consulten. We zijn van start gegaan met de gynaecologen, de kno-artsen, de neurologen en de kinderartsen. Met elke vakgroep van Tjongerschans wordt gekeken welke ontwikkelmogelijkheden er liggen en wordt dit verder ontwikkeld binnen een werkgroep.
Waaraan moeten congresdeelnemers op 6 maart vooral aandacht besteden?
De schotten in de huidige organisatiestructuur en financiering zitten in de weg. Het gezamenlijk verlenen van zorg is hierdoor onnodig tijdrovend, ondoelmatig en inefficiënt. Zorgvernieuwing is hard nodig maar gaat niet op gang komen met losse projecten. Belangrijk is om in de regio de onderlinge samenhang te versterken en de samenwerking tussen alle zorgverleners van tweedelijn, eerstelijn en nuldelijn efficiënter te organiseren.
Echt integraal werken gaat pas lukken met een gedeelde integrale visie én een integrale bekostigingsstructuur.
Weg met de versnipperde betaling
Onlangs verscheen in Medisch Contact een afschuwelijk verhaal over het Limburgse Afferden. De zorgverzekeraar aldaar wilde meer verwijzingen naar het ziekenhuis in Boxmeer, want anders valt dat om. Aan de andere kant wil VGZ meer eerstelijnszorg. Er bestaat voor mij een enorme urgentie om iets aan die versnipperde betaling te doen. Ik ben heel benieuwd naar de oplossingen en goede voorbeelden die de sessies op het congres op 6 maart bieden.