Het grootste deel van alle nieuwe gevallen van longkanker (91% in 2010) en COPD (85%) komt door roken. Van de nieuwe hartinfarcten komt 31% door roken. Bij beroerte is dat 20% en bij chronisch hartfalen 18%. In 2010 besteedde Nederland 2,8 miljard euro aan zorg die te maken had met ziekten als gevolg van roken. De kosten van deze ziekten als gevolg van roken vormden toen 3,8% van de totale zorgkosten. Het volledig uitbannen van roken leidt tot een daling in kosten van rookgerelateerde ziekten van 7 à 8 procent. Al die gegevens komen uit het Nationaal Kompas Volksgezondheid van het RIVM.
Prijs sigaretten
Onbekend is, wat de kosten van zorg doen in de komende jaren als het percentage rokers van personen van 15 jaar of ouder daalt, bijvoorbeeld van 25% in 2013 naar zo’n 12%, het percentage in Australië (2013) en in Zweden (2010). In beide landen zijn sigaretten duurder dan in Nederland. In Australië vindt verkoop plaats zonder reclame en logo’s op de verpakking.
Dure geneesmiddelen
Zoals eerder gezegd dalen de kosten van zorg bij volledig uitbanning van roken met 7 á 8%. Stel dat deze daling slechts 3% bedraagt, bij een rokersdaling van de genoemde 25% naar 12%. Ook dan is er voldoende ruimte in het macrobudget om dure geneesmiddelen te betalen, die de levensduur van kankerpatiënten verlengen. Dan is er ook geld voor een nieuwe protonenbestraler.
Nationaal Programma Preventie
Al deze gedachten kwamen in de wandelgangen naar boven na afloop van een gesprek op 19 februari tussen de Kamerleden Pia Dijkstra (D’66), Hanke Bruins Slot (CDA) en zestien preventie-deskundigen. Ondergetekende was één van die zestien. Deze Kamerleden hebben gezamenlijk een voorstel ingediend voor een Nationaal Programma Preventie. Minister Schippers nam dit over en veranderde de naam in www.allesisgezond.nl
Cijfers
Om een discussie te starten over de financiële ruimte die minder roken kan bieden om innovaties in de oncologische zorg te bekostigen, is allereerst inzicht nodig in de economische relaties tussen beiden. Anders wordt de discussie een vorm van factfree debating. Het RIVM heeft de cijfers en kennis om deze relaties te kwantificeren op een betere manier dan ik hier heb gedaan. Het zou regering en parlement sieren als zij het RIVM verzoekt om deze relaties in kaart te brengen. Dan kan op basis daarvan een maatschappelijke en professionele discussie plaatsvinden, gevolgd door politieke debatten over de inhoud van een samenhangend preventief en kostenbeleid in de zorg.
Boek
Mijn boek Zorginnovatie volgens het cappuccinomodel werkt dergelijk oud-voor-nieuwbeleid voor tal van zorgsectoren uit. Het boek heeft als subtitel: een betere gezondheid voor hetzelfde geld.