In het boek ‘Gewonnen tijd’ worden verhalen beschreven van patiënten en professionals die betrokken zijn bij het Transmurale Zorgpad Palliatieve zorg in en om het IJsselland Ziekenhuis. Dit Zorgpad won in 2014 de Guus Schrijvers-prijs, vanwege het innovatieve en dappere karakter. Hieronder bespreekt ondergetekende het aangrijpende boek.
Aandacht
“Als je op tijd het naderende levenseinde markeert en met de patiënt bespreekt, kan de zorg zich toespitsen op een zo prettig mogelijke laatste fase. Niet automatisch blijven behandelen, maar bewust kiezen. En voldoende aandacht hebben voor rouw en verwerking en doen wat echt nog belangrijk is.” Zo laat de visie achter het Zorgpad zich kort samenvatten.
Zorgpad
‘Gewonnen tijd’ beschrijft de vijf kenmerken van het Zorgpad: markering van de palliatieve fase, bespreking van het levenseinde, kwaliteit van leven, overdracht tussen verschillende zorgverleners, en de wens om meer evidence based te werken. Als meer effecten gemeten en gedeeld worden, kan er ook in andere regio’s van worden geprofiteerd. Het Zorgpad is ontwikkeld voor oncologische patiënten, maar kan je ook vertalen naar de palliatieve zorg binnen andere specialismen.
Beleving
In het boek komen artsen, verpleegkundigen, patiënten en nabestaanden aan het woord over hun ervaringen met het Zorgpad. Hun verhalen geven niet alleen zicht op de feitelijke werkwijze van de zorgverleners, maar vooral ook op de beleving van alle betrokkenen. Ze bieden een doorleefde inkijk in hun verwachtingen, hun keuzes, twijfels en afwegingen.
Dialoog
Hiermee wil het IJsselland Ziekenhuis de dialoog voeden over wat goede zorg is in de laatste levensfase. Juist op het gebied van gespreksvoering, timing en onderlinge afstemming is nog veel te leren. Duidelijk wordt: het inrichten van de palliatieve zorg met verschillende instellingen tegelijk vraagt vakmanschap, zorgvuldigheid, goede interne en externe relaties en een grote mate van betrokkenheid bij de patiënt.
Authentieke verhalen
Door de keuze voor storytelling is ‘Gewonnen tijd’ meer een leesboek dan een leerboek. De authentieke verhalen zijn echter niet minder bruikbaar voor toepassing in zorgopleidingen, nascholing en reflectiebijeenkomsten. Ze inspireren tot een werkwijze die de patiëntenzorg zeer ten goede kan komen.
Aanrader
‘Gewonnen tijd’ is een aangrijpend boek. Ik las het af en toe met tranen in de ogen. Iedereen die met een naderend levenseinde te maken heeft, kan zijn eigen lessen trekken uit het boek. Het is via online boekhandels te bestellen voor € 14,50 (ISBN 9789090292205).
Mooi idee om met een boek de verhalen van patiënten en andere betrokkenen te delen. In regio Westelijke Mijnstreek is men ook gestart met een transmuraal zorgpad. Zorgprofessionals uit eerste en tweede lijn, Huis voor de Zorg en zorgverzekeraar CZ werken samen aan dit mooie initiatief.