Guus Schrijvers

Kwalitatief doet de acute zorg het best goed in Nederland. Zeker de huisartsenposten en de seh’s van ziekenhuizen. Maar de spoedzorg dreigt onbetaalbaar te worden. Er zou daarom meer aandacht moeten komen voor preventie in de vorm van zelfmanagement en ‘bemoeizorg’. Ook kan de acute zorg beter op elkaar afgestemd worden. Dat is de kernboodschap van een interview dat ik gegeven heb aan De Monitor van de NCRV. De Monitor doet aan onderzoeksjournalistiek; zowel online als op tv.

Preventie

Een aantal typen patiënten hebben grote kans om op de spoedeisende hulp (seh) te belanden: vrouwen in barensnood, mensen met een hartinfarct of beroerte, ongevallenslachtoffers, acute psychiatrische patiënten en mensen met aandoeningen die plotseling verergeren. Deze mensen moeten onmiddellijk geholpen worden op de spoedeisende hulp. Maar wanneer zij vooraf beter geïnformeerd worden over hoe te handelen bij acute medische problemen, zou het aantal bezoeken aan de seh kunnen verminderen.

Zelfmanagement

Als deze patiënten een crisisplan zouden hebben en weten wat ze moeten doen en tot wie zei zich moeten wenden als er iets mis gaat, dan zou de seh minder zwaar belast worden. Dat vereist wel een omslag. Deze mensen zouden allemaal een ‘zelfmanagement-cursus’ moeten krijgen om zo’n incident sneller te herkennen. Maar zelfhulp bij spoedgevallen wordt maatschappelijk nog niet echt opgepakt. We leven in een tijdperk waarin we alle risico’s willen uitbannen en bovendien voelt geen enkele instantie zich er verantwoordelijk voor. De GGD niet en ook de zorgverzekeraars niet.

Ouderen

Het zijn met name ouderen die de spoedeisende hulp bevolken. Verpleeghuizen hebben ’s nachts niet genoeg professionals en die sturen ouderen daardoor eerder door naar de seh. Ook wonen steeds meer mensen tot op hoge leeftijd thuis. Eigenlijk is voor deze groep mensen een lichte vorm van ‘bemoeizorg’ nodig. Het is bijvoorbeeld goed om aan valpreventie te doen. Bijvoorbeeld het plaatsen van een babyrekje bij thuiswonende licht dementerenden om te voorkomen dat zij met spoed op de seh terechtkomen.

Spreiding seh’s

Ook kan de acute zorg beter op elkaar afgestemd worden. In sommige dunbevolkte regio’s, zoals Noord-Friesland dreigt gevaar, omdat er te weinig seh’s zijn. En in drukbevolkte gebieden, zoals Amsterdam, zijn er eerder teveel seh’s. Daar zouden spoedeisende hulpposten ’s nachts in elkaar kunnen schuiven, terwijl dan nog steeds de norm gehaald kan worden dat iedere bewoner in 20 minuten bij een seh moet kunnen komen.

Spoedzorgcongres

Preventie, zelfmanagement en de situatie ronde de seh’s zijn onderwerpen die ook aan bod komen op het Spoedzorgcongres. Dat congres vindt plaats op vrijdag 7 oktober 2016 in Utrecht. Ondergetekende is initiatiefnemer hiervan. Centrale vragen zijn: hoe kunnen we de acute zorg in komende vijf jaar verbeteren zonder extra budget? En wat kunnen we doen aan preventie? Uitgebreide informatie over het Spoedzorgcongres vind je hier.