Het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg is sinds enkele maanden opgenomen in het register voor kwaliteitsstandaarden. Het spreekt mij vooral aan, omdat de voorgeschreven werkwijze professionals en managers stimuleert zelf na te denken en te leren. Daarnaast vormt het de basis voor extern toezicht en voor inkoop en contracteren van zorg.
Veldnorm
Zorginstituut Nederland heeft mei 2017 het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg 2017-2022 opgenomen in het register voor kwaliteitsstandaarden. Het kader geldt voor aanbieders van zorg die vallen onder de Wet Langdurige Zorg. Door de opname in het register is het kader nu een veldnorm, waardoor het een leidend principe is geworden voor het zorginkoopbeleid 2018 en het toezicht door de Inspectie Gezondheidszorg.
Goed voorbeeld
Ik besteed aandacht aan het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg, omdat het een goed voorbeeld is voor kwaliteitsbeleid in de ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg aan mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen. Over het kwaliteitsbeleid in deze drie sectoren gaat een congres dat ondergetekende op 15 maart organiseert samen met collega’s. Als je een flitspresentatie over een eigen kwaliteitsproject wilt houden op het congres over de kwaliteit en de bekostiging van de langdurige (24-uurs)zorg, lees dan dit bericht voor meer informatie.
Proeftuinen
In 2016 hebben 24 zorgaanbieders het vernieuwde kwaliteitskader gehandicaptenzorg uitgeprobeerd in proeftuinen. Twee van die tuinen komen in een workshop op het congres op 15 maart aan bod. Een externe evaluatie bevestigde dat het kader zorgt voor kwaliteitsverbetering, zowel voor cliënten als voor medewerkers.
Voordelen
Het vernieuwde kader berust op een aansprekende visie, geeft helderheid aan cliënten over goede zorg, helpt teams om de zorg te verbeteren en biedt handvatten voor bestuurlijke verantwoording. Het legt een sterk accent op leren en verbeteren. Bovendien laat het ruimte voor diversiteit en het stimuleert het leggen van eigen accenten.
Bouwstenen
Het kader bevat vier bouwstenen. De eerste bouwsteen heeft betrekking op het zorgproces rond de individuele cliënt. Medewerkers gaan in gesprek met iedere cliënt en verankeren de uitkomsten in een ondersteuningsplan. De tweede bouwsteen staat voor de cliëntervaringen, de derde voor zelfreflectie in teams. Die teams gaan zelf na hoe ze op basis van de uitkomsten van de eerste twee bouwstenen de zorg en ondersteuning kunnen verbeteren. Zorgaanbieders bundelen vervolgens de opbrengst die de eerste drie bouwstenen opleveren in een bondig kwaliteitsrapport. Dit rapport is de vierde bouwsteen. Het geeft antwoord op vragen als ‘wat gaat goed, wat kan beter en hoe gaan we dat doen?’.
Externe visitatie
Het openbare kwaliteitsrapport, dat jaarlijks wordt gepubliceerd, is voor de zorgaanbieders een goede basis voor het (intern) gesprek met de cliëntenraad, de ondernemingsraad en de Raad van Toezicht, over de kwaliteit van zorg en ondersteuning in de organisatie. Er vindt een externe visitatie plaats over het kwaliteitsrapport, dat geschikt is om verantwoording af te leggen naar onder andere de Inspectie Gezondheidszorg en het zorgkantoor. Die visitatie vindt plaats door tenminste twee personen (visiteurs).
De sectorbrede implementatie van het vernieuwde kwaliteitskader is inmiddels in volle gang. De stuurgroep blijft met zorgaanbieders werken aan de verdere ontwikkeling en heeft hiervoor een ontwikkelagenda opgesteld.
Kwaliteitsaccountants
Op dit moment lopen onderhandelingen met Zorgverzekeraars Nederland om de kwaliteitstoetsing door zorgkantoren te baseren op het kwaliteitsrapport plus het verslag van de externe visitatie. Deze toetsing komt dan in de plaats van het registreren van tal van indicatoren op verzoek van de zorgkantoren. De visiteurs gaan dan -in mijn beleving- fungeren als zeg maar kwaliteitsaccountants: Geeft het kwaliteitsdocument niet een geflatteerde beeld van de geboden kwaliteit? Is er inderdaad sprake van verbetering ten opzichte van een eerder jaar?
Congres langdurige zorg
Voor mij is het werken met een kwaliteitsdocument plus visitatiebeoordeling een innovatie die ik nog niet eerder ben tegengekomen in de langdurige zorg. Het spreekt aan, omdat de werkwijze het zelf nadenken en leren door professionals en managers stimuleert. Daarom ben ik verheugd dat het op het congres over de kwaliteit en de bekostiging van de langdurige (24-uurs)zorg op 15 maart aan de orde komt, als goed voorbeeld voor de ouderenzorg en de langdurige geestelijke gezondheidszorg. Het is natuurlijk niet zo maar in te voeren in andere sectoren; maar dat geldt voor alle innovaties. Een of meer van de vier bouwstenen zijn wellicht ook interessant voor andere sectoren dan de gehandicaptenzorg.
Sprekers
Op 15 maart houdt prof. Marin Boekholdt een plenaire voordracht over het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. Hij is voorzitter van de Stuurgroep die dit kader voorbereidde en thans de implementatie ervan begeleidt. Ditte van Vliet is Manager Kwaliteit en Zorgbeleid van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. Samen met professionals uit twee van de genoemde proeftuinen geeft zij een workshop over dat kader in de praktijk.
Informatie
Wil je deelnemen aan het congres over de kwaliteit en de bekostiging van de langdurige (24-uurs)zorg op 15 maart in Utrecht? Wil je out-of-the-box een inkijk krijgen in andere sectoren? Wil je nieuwe kennis(sen) opdoen? Klik dan hier, lees de brochure en meld je aan.