Onderzoek e-health appllicaties ook essentieel tijdens ontwerpfase

Afgelopen maand verscheen op deze website een bericht waarin ik de vraag stelde: Is e-health te onderzoeken? Tal van mensen reageerden, waaronder prof. Bas Nieuwenhuis. Hij pleit voor designreseach tijdens de ontwikkelingsfase van een e-health applicatie.

In mijn bericht concludeerde ik dat onderzoek naar e-health toepassingen nog in de kinderschoenen staat en dat een fasemodel voor onderzoek ontbreekt. Ik pleitte voor fasering van e-health-studies zoals bij geneesmiddelenonderzoek. Ook stipte ik aan dat wetenschappelijke publicaties vaak als mosterd na de maaltijd verschijnen. Deze onderzoeken gaan bijvoorbeeld over versie 1.0 van een app. Bij de publicatie anderhalf jaar later gebruikt men al versie 3.0.

Designresearch

Naar aanleiding van mijn bericht ontmoette ik Bart Nieuwenhuis. Hij is (deeltijd)hoogleraar aan de Universiteit Twente en Lector aan de Fontys International Business School in Venlo. Vanuit die twee functies heeft het onderwerp zijn grote aandacht. Nieuwenhuis is voorstander van designresearch tijdens het ontwerpen van e-health applicaties. Dat is onderzoek naar bijvoorbeeld de behoeften van cliënten (zoals zorgaanbieders en patiënten) waarop de app zich richt. Er moet bij het ontwerpen sprake zijn van co-creatie van cliënten en ontwikkelaar vindt hij.

Gebruiksvriendelijkheid

Onder designresearch valt ook een literatuurstudie naar vergelijkbare e-health toepassingen. Op basis daarvan kan een vergelijking plaatsvinden van verbeteringen van de nieuwe app ten opzichte van reeds bestaande toepassingen. Een andere vorm van designresearch kan zijn een studie naar de gebruiksvriendelijkheid en de look and feel van de nieuwe e-health applicatie. Last but not least: tijdens het ontwerpen kan marktonderzoek naar betaalmodellen voor de studie plaats vinden. Als die er helemaal niet zijn binnen de zorg en patiënten niet zelf hiervoor willen betalen, waarom dan toch e-health ontwerpen?

Begeleidend artikel

Tot nu toe dacht ik als volgt bij fasering van e-health onderzoek: fase 1: onderzoek naar de technische werkzaamheid. Fase 2: onderzoek naar effecten van e-health op de gezondheid en fase 3: onderzoek naar besparingsmogelijkheden van de applicatie. Prof. Nieuwenhuis heeft mij ervan overtuigd dat het beter is fase 2- en 3-onderzoek reeds tijdens de ontwerpfase uit te voeren. Het beste is om bij de lancering van een app een begeleidend artikel daarover te publiceren. Dat kan bijvoorbeeld op de eigen website van de ontwikkelaar. Onafhankelijke peer reviewers zouden achteraf de betrouwbaarheid en validiteit van dat artikel moeten beoordelen, want dat mag geen reclamepraatje zijn.

Chronische Zorg Congres

Graag zet ik de discussie over e-health onderzoek voort. Dat gebeurt onder meer op het Chronische Zorg Congres op 14 december in Utrecht, waar e-health innovaties en hun voorafgaande design research eveneens aan de orde komen. Natuurlijk kun je hieronder ook nu direct reageren  als je wilt bijdragen aan de discussie.