Vraag het leger om hulp bij het testen op Covid-19
In Zwitserland zet het leger trauma-helikopters in bij calamiteiten met veel slachtoffers, bijvoorbeeld bij het redden van lawine-slachtoffers en bij grote verkeersongevallen. Dat heeft drie voordelen, vertelde mij een militaire traumachirurg. Ten eerste heeft de inzet een hoge kwaliteit: een leger is sterk in logistiek operaties en de militaire traumazorg is beter dan die in de burgermaatschappij. Over dat laatste publiceerde ik al eerder. Ten tweede blijft het leger goed geoefend en scherp met deze incidentele ingrepen. Dat is een voordeel bij een onverwachte uitzending naar een ver land. Ten derde verhoogt deze zichtbaarheid de reputatie van het leger. Zwitsers zijn en blijven trots op hun soldaten.
In Nederland treedt het leger zelden uit zijn primaire rol van landverdediger. Militairen treden eigenlijk alleen op bij binnenlandse rampen als zandzakken sjouwers bij dreigende overstromingen. Hun rol was groot bij de watersnoodramp in 1953 (zie foto) en latere (bijna)dijkdoorbraken. Daarnaast heeft zij rol bij rampen via het Utrechtse Calamiteiten Hospitaal. Dit onderdeel van het UMC Utrecht complex valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van defensie. Het staat klaar voor grootschalige opvang van én gewonde militairen in het buitenland én slachtoffers van binnenlandse calamiteiten. In Nederland kwamen verder vaak ideeën boven om de helikopters van de marine in te zetten vanuit Den Helder op badgasten aan de kust en op de Waddeneilanden te redden. Deze gedachtevorming leidde tot het incidenteel inzetten van deze helikopters maar dat is het dan ook.
Testen op Covid-19 besmetting komt niet van de grond
Nederland heeft thans niet te maken met een flitsramp met vele slachtoffers tegelijk ten gevolge van een plotselinge, nare gebeurtenis. Wat speelt is een slow-motionramp, met een pandemie. Andere typen van deze rampen betreffen het overstromen van een groot gebied zoals de Betuwe in 1995, het ontploffen van een kerncentrale zoals in Tsjernobyl, een ernstige vervuiling van de oceaan die richting de Noorzeekust drijft en een dreigende orkaan. Kenmerken hiervan zijn, dat de opschaling van hulp nog wel mogelijk is en dat de bevolking tijdig te informeren en eventueel te evacueren is. De tweede golf van de coronabesmetting zie ik als een nieuwe slow motionramp. Een combinatie van veelvuldig testen, het opsporen van mensen die in aanraking zijn geweest met coronapatiënten en het isoleren van besmette mensen, wordt thans gezien als de meest effectieve methode om deze te voorkomen dan wel de effecten ervan te verminderen. De taak testen en opsporen berust nu nog bij de GGD’en die te veel werk daaraan hebben. De opschaling stagneert. Dagelijks publiceren de massamedia hierover. Bovendien gaat deze overbelasting ten koste van andere GGD-taken zoals bescherming van de jeugd via de jeugdgezondheidszorg.
Vraag het leger om bijstand bij het testen
Bij de eerste golf van de Covid-19 besmetting schoot het leger te hulp met logistieke adviezen over opschaling en soms materiële inzet. Bij de te verwachten tweede golf pleit ik voor de inzet van het leger bij het testen op besmettingen. Zij kunnen, zo schat ik in, snel mobiele testcentra opzetten en testers na een korte opleiding mobiliseren uit eigen gelederen. Dat is binnen een paar weken mogelijk. Let wel, in dit voorstel blijven de GGDén het test- en opsporingswerk doen wat ze nu doen. Wellicht kan dat dan in mindere mate om overbelasting van medewerkers te voorkomen. Verder zie de inzet als een noodoplossing zoals militairen tijdelijk bij een overstromingsgolf zandzakken aanslepen.
Congresagenda
Op 19 november vindt het 21ste nationale congres over acute zorg plaats. Dat heeft als titel Acute zorg voor, tijdens en na de corona-crisis, een interprofessioneel congres van zorgprofessionals, beleidsmakers en onderzoekers. Hulpinzet en opschaling tijdens slow motionrampen is een van de onderwerpen. Je schrijft je in door hier te klikken.