Wetenschappelijke documenten spoedzorg

Bloemlezing wetenschappelijke documenten over spoedzorg

Sinds zeventien jaar houdt ondergetekende wetenschappelijke literatuur bij over experimenten, onderzoeken en ontwikkelingen in de spoedzorg. Honderden artikelen verzamelde ik in de loop der jaren. In het kader van het 17e Nationale Spoedzorgcongres heb ik uit die verzameling een selectie gemaakt van  ruim 130 documenten die interessant zijn voor professionals, directeuren en beleidsmakers die verantwoordelijk zijn voor spoedzorg. Ik heb de literatuur verdeeld over een aantal thema’s: Ambulancezorg, beleidsnota’s en adviezen, huisartsenposten, intensive care-afdelingen, instrumenten van kwaliteitsmeting, preventie, spoedeisende hulpafdelingen, traumacentra en traumahelicopters. Het overzicht vind je hieronder:

Ambulancezorg
  • Verhage V, et al. Ambulanceritten zonder vervoer van de patiënt. Een verkennende studie naar het ontstaan van ‘Eerste Hulp Geen Vervoer’-ritten, TSG 2014; 92 (3): 119. http://www.tsg.bsl.nl.
  • Francissen O, et al. Spoedeisende huisartsenzorg en ambulancezorg moeilijk te onderscheiden? Ambulancezorg, december 2012, p. 24-26. http://www.platformzorgmasters.nl/cms/wp-content/uploads/2012/10/Spoedeisende-huisartsenzorg-en-ambulancezorg-moeilijk-te-onderscheiden.pdf.
  • Van Schuppen H, et al. Understanding the prehospital physician controversy. Step 1: comparing competencies of ambulance nurses and prehospital physicians, Eur J Emerg Med 2011; 18(6): 322-7.
  • Ringburg A.N, et al. Physician-staffed HEMS Dispatch in the Netherlands: Adequate Deployment or Minimal Utilization?, Air Med J 2005; 24(6): 248-51.
Beleidsnota’s en –adviezen van Nederlandse spoedzorginstellingen
Huisartsenposten
  • Amsta vangt ouderen in nood op, Zorgvisie 2 september 2016. https://www.zorgvisie.nl/Kwaliteit/Nieuws/2016/9/Amsta-lost-crisis-ouderen-in-nood-op-/.
  • Benchmarkbulletin huisartsenposten 2015; Ineen verzorgt de eerste lijn, augustus 2016. Ineen, Benchmark bulletin 2015 huisartsenposten te raadplegen via http://ineen.nl/wp-content/uploads/2016/08/160818-Benchmarkbulletin-2015-Huisartsenposten-def.pdf.
  • Lange wachttijden, desondanks een 8. Nederlander tevreden over huisartsenpost, artikel opgezocht op 28 augustus 2016 via http://www.samr.nl/lange-wachttijden-maar-tevreden-over-huisartsenpost/.
  • Preventie van ongeplande heropnamen. http://www.heropname.nl/category/heropnamecijfers/.
  • Giesen P.H.J, et al. Meeste consulten op hap medisch noodzakelijk, Telefoonarts kan huisartsenpost nog efficiënter maken. Medisch Contact, 30 mei 2014: 1102 -1104.
  • Smits M, et al. Zorgconsumptie op huisartsenposten, Huisarts Wet 2014;57(3): 137.
  • Vereniging Huisartsenposten Nederland, Benchmarkbulletin 2012, Utrecht, 2013.
  • Thijssen W.A, et al. The impact on emergency department utilization and patient flows after integrating with a General Practitioner Cooperative: An observational study, Emerg Med Int 2013; 2013: 364659.
  • Van Hoeve R, et al. Is de HAP nog van de huisarts? Veel onvrede over gebrek aan zeggenschap, Amsterdam neemt maatregelen, Medisch Contact 2013; 68 (17): 915.
  • Wijers N, et al. Verpleegkundig Specialist biedt kansen. Onderzoeksrapport naar de inzet van de verpleegkundig specialist op de spoedpost in Eindhoven, Nijmegen: IQ healthcare, UMC St Radboud; Eindhoven, Stichting KOH en CHP 2013.
  • Purdy S, et al. Interventions to reduce unplanned hospital admission: a series of systematic reviews, Final Report 2012. http://www.bristol.ac.uk.
  • Huibers L, Giesen P, Wensing M, Grol R. Out-of-hours care in western countries: assessment of different organizational models. BMC Health Serv Res 2009; 9:105.
  • Picker Institute Europe. Development of the questionnaire for use in the NHS emergency department 2008. Oxford, 2008.
  • Giesen P. Quality of out-of-hours primary care in the Netherlands, thesis Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen, 2007.
  • Munro J, et al. The impact of NHS Direct on the demand for out-of-hours primary and emergency care, Br J Gen Pract 2005; 55(519): 790-2.
Intensive care afdelingen
  • Bartolini E, et al. Emerging Best practices for Tele-ICU Care Nationally, NEHI Issue Brief November 2013.
  • Bosman R.J, et al. Telemedicine in the Dutch intensive care setting: first results, Intensive Care Medicine, Supplement 2, Volume 39 October 2013, Abstracts ESICM LIVES, 26th Annual Congress Paris, France, 5-9 October
  • Lilly C.M, et al. Hospital mortality, length of stay, and preventable complications among critically ill patients before and after Tele-ICU: Re-engineering of Critical Care Processes, JAMA 2011; 305(21): 2175-83.
  • Fifer, et al. Critical Care, Critical Choices. The Case for Tele-ICUs in Intensive Care, New England Health Care Institute & Massachusetts Technology Collaborative, 2010.
  • Callaghan C.J, et al. Overnight Intensive Recovery: Elective Open Aortic Surgery Without a Routine ICU Bed, Eur J Vasc Endovasc Surg 2005; 30(3): 252-8.
  • Haak-van der Lely F, et al. Elk ziekenhuis een PACU, Medisch Contact, 2011:1995-1997.
  • Bos N., Measuring Patients’ Experiences in the Accident and Emergency Department, PhD thesis Utrecht University, 2013.
  • Bos N, Sizmur S, Graham C, van Stel HF. The accident and emergency department questionnaire: a measure for patients’ experiences in the accident and emergency department. BMJ Qual Saf 2013; 22(2):139-146.
  • Hoogervorst E.M, et al. Developing process guidelines for trauma care in the Netherlands for severely injured patients: results from a Delphi study, BMC Health Serv Res 2013; 13: 79.
  • Indicatorensets Ketenbrede Kwaliteitsindicatoren Acute Zorg CVA – Acute Obstetrie – Heupfractuur, Landelijk Netwerk Acute Zorg, 2013. www.nivel.nl.
  • Koks D.R.J.C, et al. Development of an observational instrument to determine variations in the patient care process and patient flow among emergency physicians and internists at the emergency department, Int J Emerg Med 2013; 6(1): 1.
  • Bos N, Sturms LM, Schrijvers AJ, van Stel HF. The consumer quality index (CQ-index) in an accident and emergency department: development and first evaluation. BMC Health Serv Res 2012; 12:284.
  • Den Brok W, et al. CQ-index CVA: meetinstrumentontwikkeling Kwaliteit van zorg na een CVA of beroerte vanuit het patiëntenperspectief, Nivel, 2011.
  • Cameron PA, Schull MJ, Cooke MW. A framework for measuring quality in the emergency department. Emerg Med J 2011; 28(9):735-40.
  • Heyworth J. Emergency medicine-quality indicators: the United Kingdom perspective. Acad Emerg Med 2011; 18(12):1239-1241.
  • Van der Wulp I, Sturms LM, de Jong A., Schot-Balfoort M, Schrijvers AJ, van Stel HF. Pain assessments at triage with the Manchester triage system: a prospective observational study. Emerg Med J 2011; 28(7):585-589.
  • Oosterhuis T, et al. CQ-index Hartfalen: meetinstrumentontwikkeling Kwaliteit van zorg vanuit het perspectief van mensen met chronisch hartfalen, Nivel, Utrecht, 2010. http://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport-CQI-Hartfalen.pdf.
  • Vandewalle E.M, et al. De SEH-arts emancipeert. Een model voor spoedeisende hulp in Ziekenhuis Rijnstate, Medisch Contact 2010 (65): 1346-1348.
  • Van der Wulp I, Schrijvers AJ, van Stel HF. Predicting admission and mortality with the Emergency Severity Index and the Manchester Triage System: a retrospective observational study. Emerg Med J, 2009; 26: 506-509.
  • Picker Institute Europe. Development of the questionnaire for use in the NHS emergency department 2008 Oxford.
  • Vaillancourt C, et al. Understanding and improving low bystander CPR rates: a systematic review of the literature, CJEM 2008; 10(1): 51-65.
  • Chalder M, Montgomery A, Hollinghurst S, Cooke M, Munro J, Lattimer V, et al. Comparing care at walk-in centres and at accident and emergency departments: an exploration of patient choice, preference and satisfaction. Emerg Med J, 2007; 24: 260-264.
  • Mackway-Jones K, Marsden J, Windle J. Emergency Triage. 2nd ed. London: 2006.
  • Gilboy N, Tanabe P, Travers D, Rosenau A, Eitel DR. Emergency Severity Index, Version 4: Implementation handbook. Rockville: 2005.
Preventie van letsel
  • We zullen nooit precies weten hoeveel slachtoffers er zijn geweest Bassant, Eric Zorgvisie Magazine, 8 augustus 2016.
  • Omstanders kunnen levens redden na aanslag, betere hulpmogelijkheden voor slachtoffers ter plaatse, Medisch Contact 25, 23 juni 2016.
  • Spoedhulp voor ouderen in het gedrang, terwijl hun aantal groeit en zorg harder nodig is dan ooit, Medisch Contact 19, 12 mei 2016.
  • Adriaan Honig, et al. Tweedeling spoedzorg doet patiënt tekort’ ook psychiatrische spoedpost moet op De SEH terechtkunnen, maart 2016 | medisch contact.
  • Marcel G.M, et al. Waarschuwingssignalen voor acute verergering van chronische ziekten, Stand van zaken oud, (g)een probleem? Ned Tijdschr Geneesk. 2015;159: A8150.
  • El-Khoury F, et al. The effect of fall prevention exercise programmes on fall induced injuries in community dwelling older adults: systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials, BMJ 2013; 347: f6234.
  • Van der Heijden J.J, et al. Hartstilstand buiten het ziekenhuis in de provincie Utrecht. Vergelijkende resultaten UTOPIA onderzoek tussen 2009 en 2012, in: Hartstichting, Hart- en vaatziekten in Nederland 2013. www.hartstichting.nl.
  • Stam C. Factsheet letsel: Kerncijfers 2011, Veiligheid.NL, Amsterdam, 2012. www.nji.nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Cijfers.
  • Beleidsdoorlichting letselpreventie 2008-2012, rapport ministerie van VWS, 2013. www.rijksoverheid.nl.
  • www.nji.nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Cijfers.
  • IGZ, Afdeling spoedeisende hulp van ziekenhuizen signaleert kindermishandeling nog onvoldoende: gebroken arm nog te vaak een ongelukje, Inspectiegezondheidszorg, Den Haag, 2008.
  • Van den Bemt P.L.M.A, et al. Hospital Admissions Related to Medication, (HARM), Een prospectief multicenter onderzoek naar geneesmiddel gerelateerde ziekenhuisopnames.Eindrapport HARM-onderzoek Division of Pharmaco epidemiology & Pharmacotherapy, Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences, Utrecht, 2006.
  • Gentilello L.M, et al. Alcohol Interventions for Trauma Patients Treated in Emergency Departments and Hospitals, A Cost Benefit Analysis, Ann Surg 2005; 241(4): 541-50.
  • McDonald A.J. 3rd et al., US Emergency Department Visits for Alcohol-Related Diseases and Injuries Between 1992 and 2000, Arch Intern Med 2004; 164(5): 531-7.
  • D’Onofrio G, et al. Preventive Care in the Emergency Department: Screening and Brief Intervention for Alcohol Problems in the Emergency Department: A Systematic Review, Acad Emerg Med 2002; 9(6): 627-38.
  • Hungerford D.W. et al., Acceptability of Emergency Department-based Screening and Brief Intervention for Alcohol Problems, Acad Emerg Med 2000; 7(12): 1383-92.
Preventie en ongeplande heropnamen
  • Schumacher J.R, et al. Potentially Preventable Use of Emergency Services. The Role of Low Health Literacy, Med Care 2013; 51(8): 654-8.
  • Roland M, et al. Follow up of people aged 65 and over with a history of emergency admissions: analysis of routine admission data, BMJ 2005; 330(7486): 289-92.
  • Roland M, et al. Reducing emergency admissions: are we on the right track? BMJ 2012; 345: e6017.
  • Purdy S, et al. Interventions to reduce unplanned hospital admission: a series of systematic reviews, Final Report 2012. http://www.bristol.ac.uk.
Spoedeisende Hulpafdelingen
  • Ingrid Torjesen. “Weekend effect” for emergency general surgery has almost disappeared, study shows, BMJ 2016;354:i4513.
  • Wijkverpleegkundige assisteert bij ontslag spoedeisende hulp. Zorgvisie, 12 augustus 2016.
  • Inspectie gezondheidszorg, Ziekenhuizen goed op weg met implementatie normen voor afdelingen spoedeisende hulp: Kwaliteitssysteem nog niet volledig op orde, Utrecht, januari 2012. www.igz.nl.
  • Gaakeer M, et al. Inventarisatie van SEH-bezoeken en zelfverwijzers, Ned Tijdschr Geneesk 2014; 158: A7128.
  • Zorgverzekeraars Nederland. Kwaliteitsvisie Spoedeisende Zorg. Zeist, 2013.
  • Storm-Versloot MN, Vermeulen H, van LN, Luitse JS, Goslings JC. Influence of the Manchester Triage System on waiting time, treatment time, length of stay and patient satisfaction; a before and after study. Emerg Med J 2013.
  • Urgent and Emergency Care Review Team, High quality care for all, now and for future generations: Transforming urgent and emergency care services in England The Evidence Base from the Urgent and Emergency Care Review, NHS report, 2013. http://www.nhs.uk/NHSEngland/keogh-review/Documents/UECR.Ph1Report.FV.pdf.
  • Thijssen WA, Giesen PH, Wensing M. Emergency departments in The Netherlands. Emerg Med J 2012; 29(1):6-9.
  • Gezondheidsraad. De basis moet goed! Kwaliteit bij een Basis Spoedeisende Hulp binnen een regionaal netwerk. The Hague, 2012.
  • Ziekenhuizen goed op weg met implementatie normen voor afdelingen spoedeisende zorg: kwaliteitssysteem niet volledig op orde, IGZ Utrecht, januari 2012.
  • Gaakeer M.I, et al. Emergency medicine in the Netherlands: a short history provides a solid basis for future challenges, Eur J Emerg Med 2012; 19(3): 131-5.
  • Healthcare Inspectorate. Hospitals on track with implementation standards for the accident and emergency department (in Dutch). Utrecht: Ministry of Health Welfare and Sports, 2012.
  • Inspectie gezondheidszorg, Ziekenhuizen goed op weg met implementatie normen voor afdelingen spoedeisende hulp: Kwaliteitssysteem nog niet volledig op orde, Utrecht, januari 2012. www.igz.nl.
  • Wiler JL, Handel DA, Ginde AA, Aronsky D, Genes NG, Hackman JL et al. Predictors of patient length of stay in 9 emergency departments. Am J Emerg Med 2012.
  • Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Medisch-specialistische zorg in 20/20: Dichtbij en ver weg. The Hague, 2011.
  • Pham JC, Seth TN, Hilton J, Khare RK, Smith JP, Bernstein SL. Interventions to Improve Patient-centered Care During Times of Emergency Department Crowding. Acad Emerg Med 2011; 18(12):1289-1294.
  • Cameron PA, Schull MJ, Cooke MW. A framework for measuring quality in the emergency department. Emerg Med J, 2011; 28: 735-740.
  • Heyworth J. Emergency medicine-quality indicators: the United Kingdom perspective. Acad Emerg Med 2011; 18(12):1239-1241. http://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport-CQI-index-CVA.pdf.
  • Limbourn S, Celenza A. Patient perceptions of caring and association with emergency department activity and access block. Emerg Med Australas 2011; 23(2):169-180.
  • Handel D, Epstein S, Khare R, Abernethy D, Klauer K, Pilgrim R et al. Interventions to improve the timeliness of emergency care. Acad Emerg Med 2011; 18(12):1295-1302.
  • Keijzers G, Crilly J, Walters B, Crawford R, Bell C. Does a dedicated pediatric team within a busy mixed emergency department make a difference in waiting times, satisfaction, and care transition? Pediatr Emerg Care 2010; 26(4):274-280.
  • Van Vugt A.B, et al. SEH-arts nieuwe stijl is specialist, Medisch Spectrum Twente reorganiseert spoedeisende hulp, Medisch Contact 2010 (65): 998-1000.
  • Howell E. The key findings report for the 2008 emergency department survey. Picker Europe Institute Oxford, 2009.
  • Pitrou I, Lecourt AC, Bailly L, Brousse B, Dauchet L, Ladner J. Waiting time and assessment of patient satisfaction in a large reference emergency department: a prospective cohort study, France. Eur J Emerg Med 2009.
  • Giesen P, et al. SEH kan efficiënter. Levelindeling en colocatie zijn toe te juichen, Medisch Contact 2009 (64): 1590-1591.
  • Pines JM, Iyer S, Disbot M, Hollander JE, Shofer FS, Datner EM. The effect of emergency department crowding on patient satisfaction for admitted patients. Acad Emerg Med 2008; 15(9):825-831.
  • Moll van Charante EP, ter Riet G, Bindels P. Self-referrals to the A&E department during out-of-hours: patients’ motives and haracteristics. Patient Educ Couns 2008; 70(2):256-265.
  • World health Organization Regional Office for Europe. Emergency Medical Services in the European Union. Copenhagen, 2008.
  • Boudreaux ED, Cruz BL, Baumann BM. The use of performance improvement methods to enhance emergency department patient satisfaction in the United States: a critical review of the literature and suggestions for future research. Acad Emerg Med 2006; 13(7):795-802.
  • Commission of Healthcare Audit and Inspection. Patient survey programme 2004/2005. Emergency Department: key findings. London, 2005.
  • Cooke M, et al. Reducing Attendances and Waits in Emergency Departments: a systematic review of present innovations, University of Warwick, 2005. http://wrap-test.warwick.ac.uk/134/1/WRAP_Szczepura_29-final-report.pdf.
  • Taylor C, Benger JR. Patient satisfaction in emergency medicine. Emerg Med J 2004; 21(5):528-532.
  • Van Geloven AA, Luitse JS, Simons MP, Volker BS, Verbeek MJ, Obertop H. Emergency medicine in the Netherlands, the necessity for changing the system: results from two questionnaires. Eur J Emerg Med 2003; 10(4):318-322.
  • Baldursdottir G, Jonsdottir H. The importance of nurse caring behaviors as perceived by patients receiving care at an emergency department. Heart Lung 2002; 31(1):67-75.
  • Jaarsma-van Leeuwen I, Hammacher ER, Hirsch R, Janssens M. [Patients without referral treated in the emergency room: patient characteristics and motives]. Ned Tijdschr Geneeskd 2000; 144(9):428-431.
  • Trout A, Magnusson AR, Hedges JR. Patient satisfaction investigations and the emergency department: what does the literature say? Acad Emerg Med 2000;7(6):695-709.
  • Sun BC, Adams J, Orav EJ, Rucker DW, Brennan TA, Burstin HR. Determinants of patient satisfaction and willingness to return with emergency care. Ann Emerg Med 2000; 35(5):426-434.
  • Thompson DA, Yarnold PR, Adams SL, Spacone AB. How accurate are waiting time perceptions of patients in the emergency department? Ann Emerg Med 1996; 28(6):652-656.
  • Bursch B, Beezy J, Shaw R. Emergency department satisfaction: what matters most? Ann Emerg Med 1993; 22(3):586-591.
  • Burstin HR, Conn A, Setnik G, Rucker DW, Cleary PD, O’Neil AC, et al. Benchmarking and quality improvement: the Harvard Emergency Department Quality Study. Am J Med, 1999; 107: 437-449.
  • Thompson DA, Yarnold PR, Williams DR, Adams SL. Effects of actual waiting time, perceived waiting time, information delivery, and expressive quality on patient satisfaction in the emergency department. Ann Emerg Med 1996; 28(6):657-665.
  • Boudreaux ED, O’Hea EL. Patient satisfaction in the Emergency Department: a review of the literature and implications for practice. J Emerg Med, 2004; 26: 13-26.
  • Taylor C, Benger JR. Patient satisfaction in emergency medicine. Emerg Med J 2004; 21(5):528-532.
  • Schrijvers A.J.P. Spoedeisende zorg in getal en aandachtspunten, achtergrondstudie RVZ, Zoetermeer, 2003.
  • Giesen P.H.J, et al. ‘Spoedbeleving’ patiënten is amper te beïnvloeden.
  • Salisbury C, et al. What is the role of walk-in centres in the NHS?, BMJ 2002; 324(7334): 399-402.
Traumacentra
  • Lansink K, et al. Evaluation of trauma care in a mature level I trauma center in The Netherlands. Outcomes in a Dutch mature level I trauma center, World J Surg 2013; 37(10): 2353-9.
  • Spijkers A.T, et al. Mortality Decreases by Implementing a Level I Trauma Center in a Dutch Hospital, J Trauma 2010; 69(5): 1138-42.
  • Dutton R.P. Trauma Mortality in Mature Trauma Systems: Are We Doing Better? An Analysis of Trauma Mortality Patterns, 1997-2008, J Trauma. 2010; 69(3): 620-6.
  • MacKenzie E.J. et al. A national evaluation of the effect of trauma-center care on mortality, N Engl J Med 2006; 354(4): 366-78.
  • Leenen L. et al. Ernstig trauma beter in één centrum, concentratie verhoogt kwaliteit aanzienlijk, Medisch Contact, 19 september 2013.
  • Branas C.C. Access to Trauma Centers in the United States, JAMA 2005; 293(21): 2626-3392.
  • Breederveld R.S. Van HOT naar HER. Brandwondencentra op weg naar een epicentrum, PhD thesis Universiteit Leiden, 2012.
  • Janssens L. Population Study and long-term outcome in pediatric trauma, PhD thesis, Utrecht University, 2012. http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/256262.
  • Newgard C.D, et al. The cost of overtriage: More than one-third of low-risk injured patients were taken to major trauma centers, Health Aff (Millwood) 2013; 32(9): 1591-9.
Traumahelicopters
  • Galvagno S.M, Helicopter emergency medical services for adults with major trauma, JAMA, 2012 Apr 18;307(15):1602-10.
  • Galvagno S.M, et al. Association Between Helicopter vs Ground Emergency Medical Services and Survival for Adults With Major Trauma, JAMA 2012; 307(15): 1602-10.
  • De Jongh M.A.C, et al. The effect of Helicopter Emergency Medical Services on trauma patient mortality in the Netherlands, Injury 2012; 43(9): 1362-7.
  • Lemson J, et al. Helikopter-Mobiele Medische Teams in Nederland: belangrijke verschillen in inzetfrequentie tussen meldkamerregio’s, Ned. Tijdschr. Geneeskd 2008; 152(32): 1799.
  • Nicholl J.P, et al. Effects of London helicopter emergency medical service on survival after trauma, BMJ 1995; 311(6999): 217-22.