Guus Schrijvers

Amerikaanse ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren hun ict-systemen aanzienlijk verbeterd. Hun gemiddelde score in het Electronic Medical Record Adoption Model (EMRAM) steeg van 2,8 in 2009 naar 4,4, eind 2015. De enorme verbetering van de Amerikaanse zorg-ict komt door het Meaningfull Use programma van de Amerikaanse regering. Dit vijfjarenprogramma (2011-2016) beloont ziekenhuizen die verder digitaliseren. Ik hoop dat overheid en zorgverzekeraars in Nederland ook zo’n Meaningfull Use programma opstarten. Want kleine financiële prikkels werken, zo leert de gedragseconomie in theorie en de Amerikaanse zorg in de praktijk.

Verbeteringen

De verbetering van de EMRAM-score in Amerika komt doordat ziekenhuizen hun verpleegkundige dossiers hebben gedigitaliseerd en samengevoegd met de medische dossiers. Ook hebben zij veel meer decision support systems ingebouwd in hun IT-systemen. De managementrapportages zijn verbeterd. Patiënten hebben de mogelijkheid gekregen om hun elektronische dossier in te zien en via het internet contact te hebben met artsen en verpleegkundigen. Ook de medicatiebewaking is beter geworden dankzij barcodering en extra checks tussen recepten en afgeleverde medicatie.

Digitalisering

Een EMRAM-score drukt de mate van digitalisering van een ziekenhuis uit. Als een ziekenhuis een nul scoort op deze score, dan worden alle gegevens op papier vastgelegd. Bij een score van zeven, is het ziekenhuis volledig gedigitaliseerd. De spectaculaire stijging van de Amerikaanse EMRAM-score en de link naar het Meaningfull Use programma werd gelegd door John Hoyte. Hij is directeur van Himms, de organisatie die de EMRAM-score van duizenden ziekenhuizen in Amerika, Azië en Europa registreert. Eind januari sprak hij op de Cocir-conferentie in Brussel, die ging over ketenzorg en ict. Hij en ondergetekende gaven daar lezingen over zorg-ict respectievelijk ketenzorg in internationaal perspectief.

Beloning

Amerikaanse ziekenhuizen die meededen aan het Meaningfull Use programma kregen een financiële beloning van 21.250 dollar per specialist in het eerste jaar. Voor de latere jaren ontvingen ze per specialist 8.500 dollar. Dat betekent voor een ziekenhuis met honderd specialisten ruim 2 miljoen dollar aan extra inkomsten voor het eerste jaar en 850.000 dollar voor latere jaren. Alleen ziekenhuizen met een langjarig zorg-ict-plan konden zich aanmelden voor het Meaningfull Use programma.

Gedragseconomie

De bedragen die uitgekeerd worden via het Meaningfull Use programma zijn laag vergeleken met de totale ziekenhuisbegroting van vaak honderden miljoenen dollars. Dat die lage bedragen resulteren in grote, positieve effecten is een bewijs dat gedragseconomie werkt. Dit nieuwe vakgebied gaat onder meer uit van kleine financiële prikkels met een groot psychologisch effect. Het Meaningfull Use programma is een paradepaardje van de regering en genereert veel publiciteit. Ziekenhuisbestuurders konden het daarom niet maken het programma te negeren en hebben dan ook en masse meegedaan.

Nederland

Ook de Nederlandse zorg zou gebaat zijn bij het verbeteren van de ict. Daarom zou ik het toejuichen als overheid en zorgverzekeraars in ons land eveneens zo’n Meaningfull Use programma gaan opstarten, inclusief kleine financiële prikkels. En niet alleen voor ziekenhuizen, maar voor alle zorgaanbieders.

Wat vind jij? Denk je dat zo’n programma ook in Nederland zou werken? Graag hieronder je reactie!