Guus Schrijvers

BKV in Breda gaat in september 2013 drie pilots starten in Brabant, Utrecht en het Westland. Zij zijn op zoek naar ondernemende huisartsen in die provincies die basisartsen gedurende twee jaar een traineeship willen aanbieden.

Voordelen

De rol van de huisarts wordt steeds meer omvattend en brengt een hoge werkbelasting met zich mee. Een basisarts als trainee kan daarbij uitkomst bieden. De geselecteerde trainee kan bepaalde taken overnemen, waarmee hij of zij de huisarts kan ontlasten. Uiteraard bepaalt de huisarts zelf welke taken hij delegeert. Daarnaast kan de trainee ook ingezet worden op onderwerpen die extra aandacht vragen, zoals diabetes, COPD, cardio vasculair, autisme en ADHD.

Begeleiding

Tijdens de traineeperiode worden de basisartsen extra versterkt en getraind op diverse terreinen. Denk daarbij aan coaching op specifieke competenties, zorg overstijgende trainingen en intervisie met mede trainees. Ook worden ze begeleid door professionals en artsen die zich verbonden hebben aan het traineeship van BKV. De geselecteerde trainees staan overigens niet bij de huisarts op de payroll.

Graag doe ik een oproep aan huisartsen in Brabant, Utrecht en het Westland om mee te werken aan dit innovatieve concept: een proeftuin voor trainees in de zorg!

Als u interesse heeft in deze pilot kunt u contact opnemen met Titjana Ruygt of Simone van Ham.

In de Nieuwe drie-eenheid van de zorg ofwel Triple Aim staan niet de kosten per product maar per verzekerde centraal. Zorgverzekeraars, zorgaanbieders en patiënten streven er niet naar om de kosten per ingreep, verpleegdag of geneesmiddel zo laag mogelijk te houden maar de totale zorgkosten per periode.

Kosten per jaar

Een voorbeeld: Remicade is een duur geneesmiddel op biologische basis (niet een pharmaceutical maar een biological) dat de ziekte van Crohn krachtig bestrijdt. Het voorkomt ziekenhuis- en op den duur verpleeghuisopnamen in hoge mate. De patiënt met de ziekte van Crohn moet om de paar weken een infuus krijgen met Remicade. Binnen het model van de Nieuwe Drie-eenheid van de zorg gaat de discussie over de vraag of de kosten per periode bij Remicade behandeling lager zijn dan bij de oude behandeling inclusief verpleeghuisopname. Het gaat dus niet om de kosten van het dure geneesmiddel Remicade, maar om de kosten per jaar per patiënt met de ziekte van Crohn. Dit verhaal staat in het voorlopige eerste hoofdstuk van Het Zorginnovatieboek: Meer gezondheid en welzijn voor ons geld dat ik zojuist gepubliceerd heb. Ik ben benieuwd wat jij van dit hoofdstuk vindt.

Berlijnse medische studenten trekken in het vierde jaar van hun studie een soort astronautenpak aan dat simuleert, wat een oudere met beperkingen ervaart. Ten eerste is het pak zwaar. De student is doodmoe als hij twee trappen naar boven heeft gelopen. Ten tweede is het pak stijf. Studenten kunnen moeilijk bukken, knielen en hun armen opheffen. Ten derde horen bij het pak stijve handschoenen die verfijnde motoriek belemmeren bij het strikken van veters en het opendraaien van potjes en dergelijke. Ten vierde zit bij het kostuum een bril die staar en andere oogafwijkingen kan simuleren. Tenslotte zitten bij het pak oordopjes die oorsuizingen nadoen.

Congres over geïntegreerde zorg
Zo worden studenten binnen één uur oude mannen en vrouwen. De ervaringen van de studenten zijn indringend. Zij vergeten nooit meer wat het is om oud te zijn. Al deze kennis pikte ik op tijdens het jaarlijkse congres over geïntegreerde zorg in Berlijn op 11 en 12 april. Wil je meer weten over oud worden in één uur? Surf dan naar ageman.de . Wil jij meer weten over de manier waarop het universitaire ziekenhuis Charité deze pakken gebruikt in haar opleiding, kijk dan op de website van The International Foundation for Integrated Care.

 

Vrijwel alle patiënten van fysiotherapeuten zijn erbij gebaat om oefeningen te doen. Helaas, negentig procent doet geen oefeningen. Want patiënten vinden die saai. En zij krijgen geen feedback op de vraag of zij de oefeningen goed uitvoeren. Fysiotherapeuten zijn niet geïnteresseerd in die oefeningen. Zij zijn opgeleid in de filosofie van de patiënt centraal stellen: als die de oefening niet wil, nou dan niet. Zij dringen niet aan. Bovendien worden zij niet betaald voor het monitoren van die oefeningen thuis.

Serious gaming

Het internet biedt grote mogelijkheden om hierin verandering te brengen. Ten eerste maakt dat mogelijk om patiënten te instrueren met Youtube filmpjes hoe ze de oefeningen moeten doen. Ten tweede kan het internet het oefenen minder saai maken: dat kan met ‘serious gaming’. Ten derde kan de fysiotherapeut met de iPhone van de patiënt of via een online verbinding met een Wii-spelcomputer de oefeningen thuis van de patiënt volgen en feedback geven.

Al deze informatie pikte ik op in Berlijn. Ik bezocht daar op zaterdag 13 april de geriatrische kliniek van het universitaire Charité ziekenhuis. De leiding daarvan stimuleert beweeg oefeningen thuis met fysiotherapeuten, die online aanwezig zijn. Fysiotherapeut Jörn Kiselev werkt daar. Hij probeert zijn oudere patiënten te laten oefenen tijdens de reclameblokken op de televisie. “Die reclames vinden mijn patiënten nog saaier dan hun oefeningen.”

Ketenzorg Congres

De zorggroep Almere experimenteert met fysiotherapie online. Wie googelt op ‘fysio online’ ziet instructiefilmpjes. Ik bezocht de Charité kliniek als onderdeel van het jaarlijkse congres over ketenzorg. Je treft bijdragen over het genoemde ziekenhuis en over tal van andere goede voorbeelden van geïntegreerde zorg aan op de website van The International Foundation for Integrated Care.

Zieken huizen die besparen op acute zorg en IC afdelingen mogen die besparingen voor een groot deel herbestemmen voor preventie, bijvoorbeeld aan valpreventie. Op deze manier zouden er geen professionals in die ziekenhuizen ontslagen hoeven te worden. Alleen de werkzaamheden worden anders. Meer geld voor valpreventie bij mensen met poreuze botten (osteoporose) en bij mensen die snel hun evenwicht verliezen, levert dan weer extra verlaging van het aantal opnames op.

Symptoomherkenning
Het geld zou ook uitgegeven kunnen worden aan cursussen om competenties bij patiënten en mantelzorgers te verhogen bij acute situaties. Door eerdere symptoomherkenning kunnen bijvoorbeeld mensen met COPD eerder hun medicatie aanpassen en daarmee benauwdheidsaanvallen voorkomen. Partners van patiënten met een hoge bloeddruk en/of hartfalen zouden ook een training in reanimeren kunnen krijgen, betaald uit die bespaarde en opnieuw bestede gelden. Al deze tips staan in het voorlopige eerste hoofdstuk van Het Zorginnovatieboek: Meer gezondheid en welzijn voor ons geld dat ik zojuist gepubliceerd heb. Ik ben benieuwd wat jij van dit hoofdstuk vindt.

Zorgaanbieder, financier en patiënt staan centraal in de nieuwe drie-eenheid van de zorg ofwel Triple Aim. Gezamenlijk streven zij naar verbetering van de drie velden van de driehoek: Gezondheid, Kwaliteit van zorg en Kosten per verzekerde. De posities van de drie partijen zijn hier verschillend, evenals bij marktwerking. Maar er is wel eenheid van beleid. Daarmee onderscheidt deze driehoek zich van de driehoek van de marktwerking, waarin de drie partijen zorgaanbieders, patiënten en financiers zich nadrukkelijk profileren op hun eigen posities.

Preventieve interventies

Ook zorgverzekeraars streven bij triple Aim preventie na. Ik weet dat zij nu nog geen financiële middelen op basis van de Zorgverzekeringswet kunnen toewijzen aan preventieve interventies, zoals leefstijlbevordering. Dat moet veranderen. Ook ziekenhuizen streven bij de Triple Aim-aanpak preventie na. Dat is mogelijk met twee soorten activiteiten. Ten eerste door ‘motivational interviewing’ als een verpleegkundige of specialist vaststelt dat een ziekenhuisopname mede is veroorzaakt door een ongezonde leefstijl. Ten tweede hebben ziekenhuizen een taak om patiënten na een ernstige ingreep te helpen hun leven weer in balans te brengen en om verslechtering en recidive te voorkomen. Ik denk hierbij aan hartrevalidatie, oncologische revalidatie, algemene revalidatie na chirurgische ingrepen. Dit citaat staat in het eerste hoofdstuk van Het Zorginnovatieboek: Meer gezondheid en welzijn voor ons geld dat ik zojuist gepubliceerd heb. Ik ben benieuwd wat jij van dit hoofdstuk vindt.

25 maart jl. heb ik een tv-interview gegeven aan het RTL 4 programma Editie NL over de (on) betrouwbaarheid van zorgwebsites. Patiënten die bijvoorbeeld een knie-operatie moeten ondergaan, willen kiezen voor het beste ziekenhuis van Nederland. Zij kunnen het beste naar de website van de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie gaan, of naar een website van een specifieke patiëntenvereniging. Alle anderen zijn onbetrouwbaar. Deze informatie kwam aan de orde tijdens de uitzending van  Editie NL, die je hier kan bekijken.

Het Zorgpadenboek dat Nicolette Huiskes en ik samen geschreven hebben, is nu ook als e-book te verkrijgen. Zorgpaden zijn door ziekenhuizen ontwikkelde behandeltrajecten die leiden tot snellere diagnosen, minder ligdagen, minder kosten en een grotere patiënttevredenheid. Het boek wordt gebruikt om patiëntenzorg te moderniseren. Door het e-book kan deze kennis nu nog breder verspreid worden.

Goede voorbeelden

In Het Zorgpadenboek geven zestien ziekenhuizen een kijkje in de keuken en beschrijven hoe zij diagnostiek, behandeling en voorlichting voor de patiënten geregeld hebben. Zij doen dit voor heel verschillende aandoeningen, waaronder een gebroken heup, darmkanker, borstkanker, spataderen, staar, COPD, artrose, zwangerschap en TIA’s.

Het Zorgpadenboek. Voorbeelden van goede ziekenhuiszorg
Nicolette Huiskes en Guus Schrijvers
ISBN 9789072219824, € 17,99
Verkrijgbaar via: BOL.com, Apple en Kobo.

‘Eén gezamenlijk afgesproken ‘nationaal preventieplan’, dat ervoor moet zorgen dat mensen gezonder gaan leven.’ Met dat verzoek richtten Hanke Bruins Slot (CDA) en Pia Dijkstra (D66) zich eind vorig jaar tot minister Edith Schippers en staatssecretaris Martin van Rijn. Met het Nationaal Preventie Programma (NPP) komt het kabinet duidelijk aan dit verzoek tegemoet. Want het NPP zal zich kenmerken door intensieve interactie met de betrokken partijen. Inhoudelijk staat nog niets vast. Het plan moet in het najaar openbaar worden. Therese Noorlander trekt bij VWS dit programma.

Nieuwe boek

Inmiddels Zijn de hoofdstukken van mijn nieuwe boek gereed die gaan over preventie. Gelet op het genoemde preventieplan worden deze hoofdstukken binnenkort al op mijn website gepubliceerd. Het boek zelf komt eind 2014 uit. Blijf deze website en mijn Twitterberichten volgen.

Op 5 februari 2013 stond in het Blad De Oud-Utrechter een interview met mij. Citaat: ‘Ik wil meer tijd hebben voor het schrijven van boeken over ondernemerschap in de zorg en gelijke toegang tot de zorg. Beiden zijn belangrijk, maar moeilijk te combineren. Onze toekomstige haalbare en betaalbare gezondheidszorg is, net zoals toen ik mijn economiestudie begon, nog steeds de grote maatschappelijke opgave.’ Lees het volledige artikel.