Guus Schrijvers

Duitse burgers met beperkingen kunnen een beroep doen op de Pflegeversicherung, te vergelijken met de Nederlandse AWBZ en de Wet Langdurige Zorg (WLZ). Zij krijgen dan een strenge keuring bij de gemeenschappelijke medische dienst van de zorgverzekeraars. Op basis daarvan worden zij ingedeeld in drie klassen (Stufen): licht beperkt, beperkt en ernstig beperkt.

Zorg-in-natura of zorggeld?
Bij de beoordeling speelt niet, of er mantelzorgers beschikbaar zijn. Bij elke klasse kunnen zij kiezen uit zorg-in-natura of zorggeld. Dat is een belastingvrije uitkering die zij ontvangen ongeacht de hoogte van hun inkomen. Door dat zorggeld te accepteren doen zij afstand van het recht op zorg-in-natura.

Geen overhead
Er vindt geen controle plaats op de besteding van het zorggeld. Wel komt eens in de drie maanden verpleegkundigen op huisbezoek bij mensen met ernstige beperkingen. Leven zij verwaarloosd, dan zet de verpleegkundige het zorggeld om in zorg-in-natura. Het zorggeld bedraagt ongeveer de helft van de kosten van zorg in natura. De federale overheid redeneert: als burgers hun eigen zorg organiseren, is er geen overhead nodig. Die is bij thuiszorg en zorgcentra de helft van de kosten van de uitvoering van de zorg.

Mantelzorgers
In Duitsland maakt 66% van de burgers met beperkingen nu gebruik van zorg in natura. Dat percentage was in 1996 hoger: zo’n 80%. Door het aantal eenpersoonshuishoudens lukt het vele Duitse burgers met beperking niet om met mantelzorgers zelf hun zorg te arrangeren.

Uitgaven
Ik vind het Duitse Zorggeld een beter alternatief dan het Nederlandse PGB. De uitgaven voor de Pflegeversicherung in Duitsland zijn even hoog als die voor de WLZ en vroeger de AWBZ. Maar dit land telt vijf maal zo veel inwoners als Nederland.

Presentatie
Op 3 juli hield ik een lezing over dit onderwerp voor een groep economen. Je treft hier mijn PowerPoint-presentatie aan plus wat aanvullende informatie over de Duitse zorverzekering. Een presentatie over dit onderwerp van Dr. Christian Berringer, van het federale ministerie van gezondheidszorg in Berlijn, vind je hier.

Congres Financiële Toegang Langdurige Zorg
Op 30 september vindt het nationale congres over Financiële Toegang tot de Langdurige Zorg plaats. Tal van projectleiders die bezig zijn de decentralisaties, presenteren daar goede voorbeelden. Ook Het Duitse Zorggeld komt daar aan de orde. Tegenwoordig kennen de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Wet Langdurige Zorg experimenteerartikelen. Het wachten is op een gemeente die met dit Duitse Zorggeld wil experimenteren. Wat zou ik graag die gemeente begeleiden!

Beperkte samenwerking brengt succesvolle lokale zorg voor burgers in gevaar. Barbara de Groen en Maureen Schonewille, senior onderzoekers bij Vilans, Kenniscentrum langdurende zorg brachten onlangs een rapport uit met deze titel. Zij interviewden 62 wethouders en andere beleidsmakers. Het rapport heeft als conclusie, dat het nog niet zo goed gaat in de lokale samenwerking tussen zorgorganisaties, gemeente en verzekeraars.  De betrokken partijen zijn het qua visie vaak eens, maar dat resulteert nog niet in concrete invulling op lokaal niveau. Meer informatie over dit onderzoek en en het volledige rapport vind je hier.

AWBZ-Wmo congres

De onderzoekers spreken tijdens een workshop op het AWBZ-congres op 11 april in Zeist. In  een workshop lichten De Groen en Schonewille eerst het onderzoek toe. Daarna stellen zij aan workshopdeelnemers de vragen: Herken je de problematiek? Wat kan de genoemde samenwerking verbeteren? Centrale vraag tijdens het congres is : wat komt er per 1 januari 2015 terecht van de invoering van de decentralisatie van AWBZ naar Wmo en van de overgang van de AWBZ naar de Wet Langdurige Zorg? Wil je meer informatie over dit congres? Klik dan hier.

Benchmarking van thuiszorgorganisaties, verzorgingshuizen en verpleeghuizen.  Blijft dit mogelijk na 1 januari 2015? drs R.J.C. Poerstamper MBA en drs. M.L. Lankhaar RA, verzamelen sinds vele jaren  financiële en kwaliteitsgegevens van vrijwel alle thuiszorgorganisaties, verzorgingshuizen, verpleeghuizen en andere aanbieders in de VVT-sector. Zij zijn werkzaam bij Price Waterhouse Coopers Advisory.

Best practices

Groot is de variatie in die gegevens. Soms is een instelling én goedkoop én goed. Maar het omgekeerde komt ook voor. Is die PWC benchmark geschikt om best practices op te sporen die lage kosten en hoge kwaliteit van zorg bieden? En als per 1 januari 2015 nieuwe wetten gelden voor de VVT sector, blijft die benchmark dan uitvoerbaar? Want juist dan is het interessant wat er gebeurt met instellingen, als zij voortaan onder de Wmo of de Zorgverzekeringswet vallen.

Benchmark

Poerstamper en Lankhaar geven aan, wat de benchmark tot nu toe voor effect heeft op kwaliteit en kosten van de VVT sector. Zij blikken vooruit op de komende jaren. Zij doen dat op een interactieve manier en vragen een actieve participatie.

AWBZ-Wmo congres

Zij spreken tijdens een workshop op het AWBZ-congres op 11 april in Zeist. Centrale vraag tijdens het congres: wat komt er per 1 januari 2015 terecht van de invoering van de decentralisatie van AWBZ naar Wmo en van de overgang van de AWBZ naar de Wet Langdurige Zorg? Wil je meer informatie over dit congres? Klik dan hier.

Het Persoonsgebonden Budget (PGB) keert terug in de nieuwe Wet op de Langdurige Zorg, de WMO en de Zorgverzekeringswet. Het doet dat in de vorm van trekkingsrechten. Wat verandert er precies per 1 januari 2015? Want vindt Per Saldo, de Vereniging van PGB-houders daarvan?

Deze vragen beantwoordt Hans van der Knijff, beleidsmedewerker bij Per Saldo. Hij beoordeelt de nieuwe beleidsvoorstellen als een nieuwe stap in een ontwikkeling waarbij PGB’s soms hoog op de politieke agenda stonden en soms helemaal werden afgeschaft.

AWBZ-wmo congres

Van der Knijff spreekt tijdens een workshop op het AWBZ-congres  op 11 april in Zeist.  Centrale vraag tijdens het  congres: wat komt er per 1 januari 2015 terecht van de invoering van de decentralisatie van AWBZ naar Wmo en van de overgang van de AWBZ naar de Wet Langdurige Zorg? Klik hier voor meer informatie over het congres.

Begin 2014 bracht GGZ Nederland een visiedocument uit voor de forensische zorg: Betere zorg, veiliger samenleving. De sector wil de komende jaren korter en efficiënter gaan behandelen en daarbij nauwer gaan samenwerken met de ggz. Dat gaat niet ten koste van de veiligheid, als gemeenten, zorgverzekeraars en het ministerie van justitie goed samenwerken. Anders krijgen ze daar allemaal last van.

Cruciaal is dat de indicatiestellingen van genoemde instanties op elkaar worden afgestemd en niet leiden tot extra bureaucratie. Ook is het toepassen van dwang en drang vaker nodig. (Na)zorg aan ex-gedetineerden leidt tot minder recidiven dan ontslag uit de gevangenis zonder nazorg. Het recidive percentage met zorg is 20%. Zonder zorg is dat 50%.

Awbz-Wmo congres
Dick de Bruyn en Henny Mulder geven hierover een workshop op het 11 april congres over de AWBZ, Wmo en de Wet Langdurige zorg. Wil jij naar hun workshop en naar het congres? Klik dan hier. Bekijk ook even dit filmpje.

In vijf regelingen staat de wijksgewijze aanpak centraal:
1. bij de sociale wijkteams van de Wmo
2. in de generalistische basis GGz
3. in de eerstelijnsgezondheidszorg
4. in de ouderenzorg en
5. in de Jeugdwet.
Bij al die zorg zijn Advisering, Beïnvloeding en Co-productie (ABC) van cliënten aan de orde. Moeten gemeenten voor elk van die vijf zorgaanbieders aparte cliëntenraden opzetten om de ABC te waarborgen? Of kan er een wijkcliëntenraad komen voor alle vormen van zorg- en dienstverlening? Gemeenten zullen zeggen: we hebben toch al een gemeenteraad. Maar dat is niet voldoende. De Gemeenteraad behartigt de belangen van alle burgers. Daarvan heeft een minderheid gebreken of chronische aandoeningen. Die minderheid heeft echter wel  recht op eigen belangenbehartigers. Eventueel moet de Wet op de Cliëntenraden ook maar extramuraal gaan gelden.

AWBZ-Wmo congres

Op 11 april spreekt Margreet de Graaf hierover op het congres over de AWBZ, Wmo en de Wet Langdurige Zorg. Zij is directeur van Zorgbelang Friesland dat alle Friese patiënten- en cliëntenorganisaties ondersteunt. Van haar is het genoemde ABC afkomstig. Op 11 april geeft De Graaf een workshop en vraagt zij de deelnemers om een eigen wijkcliëntenraad te ontwerpen. Kom ook naar het congres en neem deel aan de workshop van Margreet de Graaf. Klik hier voor meer informatie over het congres

Sommige gemeenten hebben hun Wmo-consulenten op de eigen loonlijst staan. Want zij gaan beslissen over toelating tot de Wmo voor bijvoorbeeld jeugdzorg. Die beslissing heeft grote financiële consequenties. Dan kun je die Wmo-consulenten maar beter in dienst hebben. Want die luisteren dan beter naar hun wethouder. De artsen van de jeugdgezondheidszorg zijn toch ook al in gemeentedienst?

Andere gemeenten zijn het daar niet mee eens. Want die Wmo-consulenten moeten vaak samenwerken met bijvoorbeeld huisartsen, wijkverpleegkundigen en ouderenzorg. Wmo-consulenten in dienst van de eerstelijn kunnen dan uitstekend de belangen van de cliënt behartigen. Maar die kostenbeheersende wethouder als werkgever bestaat dan niet meer. Waar moeten de nieuwe gemeenteraden nu voor kiezen? Voor eigen Wmo-consultenten? Of krijgen deze consulenten een onafhankelijke positie?

AWBZ-Wmo congres

Op 11 april bespreekt Rogier den Uyl dit duivelse dilemma. Hij doet dat op het congres over AWBZ, Wmo en de Wet langdurige Zorg in Zeist. Den Uyl is directeur van de Radargroep en adviseert vele gemeenten over de invulling van de nieuwe Wmo-taken. Wil jij naar de workshop van Rogier? Klik dan hier voor meer informatie over dit congres.

Stel dat een man van 64 jaar een beroerte krijgt. Na het ziekenhuisverblijf heeft hij intensieve zorg thuis nodig, vervoer en huishoudelijk hulp. Daarvoor doet hij een beroep op de Zorgverzekeringswet, de Wmo en de Wet Langdurige Zorg. Die laatste is de opvolger van de AWBZ. Vanaf 1 januari 2015 kan hij (of zijn zoon) dit allemaal regelen met een Persoons Gebonden Budget (PGB). Hij doet dat op basis van een contract vooraf dat past binnen het individuele zorgplan, dat hij met de wijkverpleegkundige opstelde.

Factuur

De geldwaarde van al die diensten krijgt hij niet overgemaakt op zijn giro. Dat geld blijft beschikbaar voor hem op een rekening bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Als de zorg is geboden, ontvangt de man een factuur. Hij controleert en fiatteert deze: zijn de gedeclareerde uren inderdaad geleverd? Dat vermindert de kans op fraude met PGB’s. Daarna stuurt hij de factuur door naar de SVB en die betaalt deze dan.

AWBZ-Wmo congres

De man kan zijn zorg betrekken bij een reguliere zorgaanbieder, een familielid, een bekende of bij een zzp’er. Ook kan hij zijn zoon vragen voor hem als huishoudelijke hulp te werken. Hij kan ook op zijn rekening bij de SVB extra geld storten. Dan kan hij extra hulp inkopen. Hoe dit allemaal precies werkt, vertelt Martin Tuin beleidsmedewerker van de SVB op vrijdag 11 april in Zeist tijdens een workshop op het congres ‘Wat komt er per 1 januari 2015 terecht van de invoering van de decentralisatie van AWBZ naar Wmo en van de overgang van de AWBZ naar de Wet Langdurige Zorg?’ Wil je ook naar dit congres, of meer informatie hierover? Download dan de cursusfolder.

 

De AWBZ gaat verdwijnen en verandert in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Wet Langdurige Zorg. Daarom stellen alle gemeenten sociale wijkteams in. Die moeten werkzaamheden oppakken die per 1 januari 2015 overgaan naar gemeenten zoals jeugdzorg, welzijn en ondersteuning van vrijwilligerswerk. Tegelijk met die decentralisatie vindt er een grote bezuiniging plaats.

De sociale wijkteams hebben drie dimensies: breedte, lengte en hoogte. In de breedte gaat het om het pakket dat het team aanbiedt. Vallen alleen de genoemde activiteiten eronder? Dan is het een smal team. Vallen eerstelijnsgezondheidszorg, basis-geestelijke gezondheidszorg, centra voor jeugd en gezin er ook onder? Dan is er sprake van een heel breed team. Daarvoor moet dan wel samenwerking bestaan tussen deze teams en met de zorgverzekeraars.

Traject

De lengte van het wijkteam betreft het traject dat een burger kan afleggen onder begeleiding van iemand van het team. Dat traject begint met een vraag of met een melding van de burger. Het eindigt als de vraag is opgelost. Ook kan het eindigen omdat het team er niet uitkomt. Dan is verwijzing nodig naar een gespecialiseerd, niet wijkgebonden team, naar de tweedelijn of naar een verpleeghuis.

Budget

De hoogte van het team slaat op de hoogte van het budget waarover het team beschikt voor haar eigen formatie en voor het verwijzen naar derden. Dat budget komt ter beschikking op basis van populatie gebonden indicatoren. Bijvoorbeeld op basis van de sociaal economische status en de leeftijdsopbouw van de wijk.

Workshop

De breedte, lengte en hoogte bepalen samen de inhoud van het wijkteam. De vorming van wijkteams is hot in alle gemeenten. Want het gaat over organisatie, geld en machtsverdeling. Kortom over de werkgelegenheid van vele hulpverleners en ondersteuning en de positie van vele stichtingen die in die wijkteams moeten participeren. Dat bleek op een workshop die ik 19 december gegeven heb over dit onderwerp in Eindhoven bij het Euroregionaal Congrescentrum. Een herhaling van de workshop vindt plaats op donderdag 12 juni 2014. Meld je aan door een mail te sturen naar Guus Feron op guus.feron@congresburo.com. Je kunt ook de agenda volgen van Het congresbureau.

Zou de wet romp-AWBZ blijven heten? Wordt het Wet Langdurige Intensieve Zorg? Vanaf medio november weten we het: De nieuwe naam voor de AWBZ wordt vanaf 1 januari 2015 Wet Langdurige Zorg. De regering heeft medio november een wetsvoorstel met deze naam voor advies naar de  Raad van State (RvS) gezonden. Begin 2014 dient het kabinet het wetsvoorstel voorzien van dat RvS-advies in bij de Tweede Kamer. Daarna moet het voorstel naar de Eerste Kamer.

Of het lukt om de wet op tijd ingevoerd te krijgen, is twijfelachtig. Wie naar wetgeving in het verleden kijkt, weet dat een wet meestal meer dan een jaar nodig heeft om beide Kamers te passeren. Hoe dan ook, het congres over de vervanging  van de AWBZ door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en de Wet Langdurige Zorg bericht jou daarover. Het vindt plaats  op vrijdag 11 april te Zeist.

Op het congres behandelen we de voortgang met die wet en de andere decentralisaties die op 1 januari 2015 beginnen. Het programma gaat niet alleen over recente ontwikkelingen bij de overheid. Ook zorginnovaties in de langdurige zorg (afkomstig uit het hele land) en nieuwe onderzoeksresultaten komen aan de orde in maar liefst 18 (achttien!) workshops.

Stel je eigen AWBZ/Wmo/WLZ congres samen en kom samen met een collega naar Zeist. Dit congres mag je, (kun je) niet missen! Interesse? Download dan de concept-brochure AWBZ/WMO congres.