Guus Schrijvers

De tien intensivisten van het OLVG in Amsterdam zijn ook verantwoordelijk voor de medische zorg van de IC patiënten van het Zuiderzee ziekenhuis in Lelystad. Via zes schermen en een cameraverbinding hebben zij contacten met de Lelystadse patiënten.

Het OLVG introduceerde de tele-IC in 2010 op basis van Amerikaanse ervaringen. Zowel in de USA als hier werkt alles uitstekend en goedkoop. Op de foto (die ik zelf gemaakt heb) kijkt intensivist Peter van der Voort naar de schermen. Via het beeldscherm rechts kan hij praten met de patiënt. Ik heb de foto gemaakt toen de camera weer uit was. Iedere uur van zijn werkdag doet Van der Voort een elektronisch visite.

Boek

Ik bezocht de tele-IC voor mijn boek Meer gezondheid bij gelijk blijvende kosten. Invoering van tele-IC zou veel geld opleveren. Daardoor zouden de IC-bestedingen in de komende jaren op gelijk niveau kunnen blijven. Wil je de eerste versie van de negen hoofdstukken van mijn boek alvast lezen? kijk dan hier verder.

Bij mijn afscheid als hoogleraar van het UMC heeft Zorgverzekeraar CZ een jaarlijkse prijs ingesteld voor het beste zorgpad. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 2.000 euro. Er zijn dit jaar drie genomineerden. De prijs wordt vrijdag 7 februari uitgereikt tijdens het Zorgpadencongres in Zeist.

Een palliatief zorgpad met een duidelijk markering wanneer het begint. Dat hebben specialisten en verpleegkundigen van het IJsselland ziekenhuis in Capelle aan de IJssel ontworpen. Die markering maken was niet makkelijk. Maar het is gelukt en met bijdragen van patiënten. Dit is het eerste van drie zorgpaden dat in aanmerking komt voor de Guus Schrijvers prijs 2014.

Het tweede genomineerde zorgpad betreft thuis wonende patiënten met ernstig hartfalen. Een verpleegkundig specialist van het het Kennemer Gasthuis bezoekt hen vrijwel dagelijks. Die niet-mobiele patiënten hoeven dan niet op en neer naar het ziekenhuis en heropnames worden vermeden.

Het derde genomineerde zorgpad duurt maar liefst negentien jaar en betreft patiënten met schizis. Dat zijn mensen met een aangeboren opening in het gehemelte of met een hazenlip. Specialisten en verpleegkundigen van het Erasmus MC hebben een uitstekende visie opgebouwd over de behandeling en begeleiding van deze patiënten vanaf vòòr de geboorte tot ongeveer negentien jaar. Die visie vertaalden zij in één lang zorgpad.

De jury reikt de prijs uit aan één van deze drie zorgpaden op vrijdag 7 februari 2014 tijdens het jaarlijkse zorgpadencongres. Ook dit jaar is dit een congres met een wervelende show van nieuwe zorgpaden. Wil je meer weten over dit congres, of je aanmelden? Klik dan hier voor de congresbrochure.

Wil je meer weten over de Guus Schrijversprijs? Stuur dan een mail naar w.j.g.ros@umcutrecht.nl. De jury gaat tot 7 februari in conclaaf over haar keuze uit de drie genomineerde zorgpaden. Zij bestaat uit CZ medisch adviseur Nicolette Huiskes, hoogleraar richtlijnen bij het AMC Jan Swinkels, senior onderzoeker bij het Julius Centrum UMC Utrecht Wynand Ros en ondergetekende.

Gestandaardiseerde zorg in een zorgpad kan samen met zorg die aansluit op individuele behoefte van patiënten. Dit is onderwerp van de inleiding van prof. Kees Ahaus tijdens het ochtendprogramma van het negende Zorgpaden Congres op 7 februari 2014 in Zeist. Hij bespreekt de mogelijkheden voor variatie en moduleren binnen zorgpaden.

Overbehandeling

De tweede inleider, prof. Jan Swinkels, gaat in op de relatie tussen zorgpaden en het actuele thema van overbehandeling en overdiagnostiek. Aan het eind van de ochtend wordt de door CZ ingestelde Guus Schrijvers Prijs voor Beste Zorgpad 2014 uitgereikt. Je kan tot 21 januari een zorgpad nomineren door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij l.vanschaik@umcutrecht.nl.

Tijdens het interactieve middagprogramma kunt u in workshops kennis maken met nieuwe ziekenhuis- en transmurale zorgpaden, innovatieve zorg-ICT applicaties en andere ondersteuningsinstrumenten voor zorgpaden.

Inschrijving Zorgpadencongres

Het Zorgpaden Congres is een jaarlijkse traditie, waar mensen uit wetenschap en praktijk ervaringen uitwisselen over recente ontwikkelingen over zorgpaden in Nederland. Je kan je nog aanmelden voor dit congres. Interesse? Download dan de brochure van het Zorgpadencongres en schrijf je in op de website van de Julius Academy.

Zijn zorgpaden oorzaak voor overbehandeling en overdiagnostiek? Op deze vraag geeft prof. Jan Swinkels antwoord tijdens het Zorgpadencongres op 7 februari 2014 in Zeist. Hij geeft die dag een inleiding over de start van een zorgpad: welke patiënt kan toegelaten worden? Daarbij behandelt hij actuele vraagstukken als overdiagnostiek, overbehandeling en upcoding voor een betere DBC.

Zorg op maat versus standaardisering

De tweede inleider, prof. Kees Ahaus, bespreekt het spanningsveld tussen zorg op maat en standaardisering van zorg. Het ochtendprogramma wordt afgesloten met een debat en de uitreiking van de door CZ ingestelde Guus Schrijvers Prijs voor het Beste Zorgpad. Tot 21 januari kan je nog een zorgpad nomineren voor deze prijs door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij l.vanschaik@umcutrecht.nl.

Het middagprogramma is interactief van opzet. In workshops kunt u kennis maken met nieuwe ziekenhuis- en transmurale zorgpaden, innovatieve zorg-ICT applicaties en andere ondersteuningsinstrumenten voor verbetering.

Inschrijving Zorgpadencongres

Het Zorgpaden Congres is een jaarlijkse traditie, waar mensen uit wetenschap en praktijk ervaringen uitwisselen over recente ontwikkelingen over zorgpaden in Nederland. Je kan je nog aanmelden voor dit congres. Interesse? Download dan de brochure van het Zorgpadencongres en schrijf je in op de website van de Julius Academy.

De positie van de inkopers van zorgverzekeraars is onduidelijk. Zijn zij boodschappenjongens die inkopen wat de baas heeft opgeschreven op het boodschappenlijstje? Of kopen zij in met eigen mandaat? Dat is vaak niet duidelijk. Ziekenhuizen die onderhandelen met de zorgverzekeraars moeten dat wel weten. Zij moeten een overeenkomst kunnen sluiten met een echte onderhandelaar en niet met een boodschappenjongen. Deze opmerking maakte ik tijdens een lezing op 8 januari voor medisch specialisten in opleiding binnen het Onze Lieve Vrouw Gasthuis te Amsterdam. De Power Point presentatie kun je hier downloaden.
In dezelfde lezing heb ik nog een aantal andere problemen bij het onderhandelen behandeld:

• Het ontbreken van een financieel kader voor de komende jaren waarbinnen zieken huizen moeten blijven.
• Het ontbreken van lange termijnbeleid waarbinnen de jaarbegroting moet blijven.
• Het niet voorsorteren voor ziekenhuisbesturen waardoor zij met veel te hoge begrotingen komen aan de onderhandelingstafel.
• Het verkokerd werken door zorgverzekeraars.
• Teveel bridgen en te weinig schaken oftewel te weinig transparantie over en weer.

In 2011 werkte ruim een derde (34,1%) van de ziekenhuismedewerkers in banen die niet patiëntgebonden zijn. Zeg maar in overheadfuncties zoals management, administratie en technische diensten. De overige medewerkers waren wel met patiënten bezig. Nu ziekenhuizen minder geld ter beschikking hebben, wordt het tijd de vraag te stellen of de overhead van deze instellingen omlaag kan. Bijvoorbeeld door met minder managementlagen te werken of met minder beleidsmedewerkers. Of door slimmere software ondersteuning.

Deze vragen stelde ik tijdens een lezing op 8 januari voor medisch specialisten in opleiding binnen het Onze Lieve Vrouw Gasthuis te Amsterdam. De PowerPoint-presentatie kun je hier downloaden (OLVG presentatie over ziekenhuiskosten). Ook heb ik tijdens deze lezing de productiviteitsstijging van het wel patiëntgebonden deel van de ziekenhuizen geroemd en de daling van het aantal verpleegdagen per 1.000 inwoners en van degemiddelde ligduur van 5,7 dagen in 2008 naar 4,8 dagen in 2012.

Op zaterdag 15 februari van 10.00 tot 13.30 uur ben ik gastheer van ‘Mantelzorg en zorginnovatie in perspectief’ in de gele collegezaal van het UMC Utrecht. Dit symposium zal worden gehouden in het kader van de honderdste geboortedag van prof. dr. Joop Hattinga Verschure.

Hattinga Verschure was in leven medisch directeur van het Lucas Andreas Ziekenhuis en het OLVG te Amsterdam, een korte tijd medisch directeur van het AZU, bouwpastoor van het UMC Utrecht in De Uithof en hoogleraar  ziekenhuiswetenschappen van de Medische Faculteit Utrecht. Zijn Instituut voor Ziekenhuiswetenschappen is een van de voorgangers van het Julius Centrum.

Hattinga Verschure heeft de term mantelzorg geïntroduceerd in de Nederlandse taal. Hij heeft in 1971 (zo’n veertig jaar geleden) als eerste op de grote noodzaak daarvan gewezen vanwege de kostenstijging van de gezondheidszorg. Ook startte hij multidisciplinair onderwijs in  datzelfde jaar en ontwierp het beroemde P-model voor ziekenhuizen. Tal van oud-leerlingen kwamen in leidinggevende posities terecht in wetenschap, onderwijs en veld van de gezondheidszorg.

Het symposium-programma omvat lezingen over de mantelzorg, multidisciplinair onderwijs en de ziekenhuisorganisatie. Je kan je vóór 1 februari 2014 aanmelden, door een mail te sturen aan: mail@guusschrijvers.nl. Meer informatie en het programma vind je hier.

De AWBZ gaat verdwijnen en verandert in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning en de Wet Langdurige Zorg. Daarom stellen alle gemeenten sociale wijkteams in. Die moeten werkzaamheden oppakken die per 1 januari 2015 overgaan naar gemeenten zoals jeugdzorg, welzijn en ondersteuning van vrijwilligerswerk. Tegelijk met die decentralisatie vindt er een grote bezuiniging plaats.

De sociale wijkteams hebben drie dimensies: breedte, lengte en hoogte. In de breedte gaat het om het pakket dat het team aanbiedt. Vallen alleen de genoemde activiteiten eronder? Dan is het een smal team. Vallen eerstelijnsgezondheidszorg, basis-geestelijke gezondheidszorg, centra voor jeugd en gezin er ook onder? Dan is er sprake van een heel breed team. Daarvoor moet dan wel samenwerking bestaan tussen deze teams en met de zorgverzekeraars.

Traject

De lengte van het wijkteam betreft het traject dat een burger kan afleggen onder begeleiding van iemand van het team. Dat traject begint met een vraag of met een melding van de burger. Het eindigt als de vraag is opgelost. Ook kan het eindigen omdat het team er niet uitkomt. Dan is verwijzing nodig naar een gespecialiseerd, niet wijkgebonden team, naar de tweedelijn of naar een verpleeghuis.

Budget

De hoogte van het team slaat op de hoogte van het budget waarover het team beschikt voor haar eigen formatie en voor het verwijzen naar derden. Dat budget komt ter beschikking op basis van populatie gebonden indicatoren. Bijvoorbeeld op basis van de sociaal economische status en de leeftijdsopbouw van de wijk.

Workshop

De breedte, lengte en hoogte bepalen samen de inhoud van het wijkteam. De vorming van wijkteams is hot in alle gemeenten. Want het gaat over organisatie, geld en machtsverdeling. Kortom over de werkgelegenheid van vele hulpverleners en ondersteuning en de positie van vele stichtingen die in die wijkteams moeten participeren. Dat bleek op een workshop die ik 19 december gegeven heb over dit onderwerp in Eindhoven bij het Euroregionaal Congrescentrum. Een herhaling van de workshop vindt plaats op donderdag 12 juni 2014. Meld je aan door een mail te sturen naar Guus Feron op guus.feron@congresburo.com. Je kunt ook de agenda volgen van Het congresbureau.

Zou de wet romp-AWBZ blijven heten? Wordt het Wet Langdurige Intensieve Zorg? Vanaf medio november weten we het: De nieuwe naam voor de AWBZ wordt vanaf 1 januari 2015 Wet Langdurige Zorg. De regering heeft medio november een wetsvoorstel met deze naam voor advies naar de  Raad van State (RvS) gezonden. Begin 2014 dient het kabinet het wetsvoorstel voorzien van dat RvS-advies in bij de Tweede Kamer. Daarna moet het voorstel naar de Eerste Kamer.

Of het lukt om de wet op tijd ingevoerd te krijgen, is twijfelachtig. Wie naar wetgeving in het verleden kijkt, weet dat een wet meestal meer dan een jaar nodig heeft om beide Kamers te passeren. Hoe dan ook, het congres over de vervanging  van de AWBZ door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en de Wet Langdurige Zorg bericht jou daarover. Het vindt plaats  op vrijdag 11 april te Zeist.

Op het congres behandelen we de voortgang met die wet en de andere decentralisaties die op 1 januari 2015 beginnen. Het programma gaat niet alleen over recente ontwikkelingen bij de overheid. Ook zorginnovaties in de langdurige zorg (afkomstig uit het hele land) en nieuwe onderzoeksresultaten komen aan de orde in maar liefst 18 (achttien!) workshops.

Stel je eigen AWBZ/Wmo/WLZ congres samen en kom samen met een collega naar Zeist. Dit congres mag je, (kun je) niet missen! Interesse? Download dan de concept-brochure AWBZ/WMO congres.

Een gezonde middelbare school is een school die twee uur per week gezondheidsonderwijs geeft, een kantine heeft met gezonde producten, beschikt over een rookvrij schoolplein, schoolfeesten geeft zonder alcohol en sigaretten, veel aan sport doet en ouders en nabij gelegen supermarkten betrekt bij het bevorderen van gezondheidsgedrag. Het gezondheidsonderwijs behandelt items zoals blij met je gewicht, seksualiteit, anti-pest programma’s, verstandig mediagebruik en omgaan met alcohol en drugs.

Om zo’n gezonde school tot stand te brengen zijn nodig: aanpassing en inbedding van het gezondheidsonderwijs in het bestaande curriculum, een stuurgroep van leerkrachten, ouders en leerlingen, bijscholing van docenten en een centrale coördinator die de voortgang bewaakt van alle elementen van De Gezonde School. Middelbare scholen met problemen die concurreren met ongezonde leefstijlen van de leerlingen, zoals geweldpleging, een fusie, ruzie aan de top en nieuwbouw kunnen de gezonde school beter uitstellen.

Over dit onderwerp verscheen onlangs een uiterst informatief artikel van promovendus Vincent Busch, co-promotor Rob de Leeuw en ondergetekende als promotor. Lees hier het artikel.